Giữa thời điểm nhạc Việt còn đang rụt rè tiếp nhận những trào lưu từ âm nhạc thế giới, Kimmese nổi lên với một hình tượng rapper nữ mới mẻ với khả năng sáng tác và biểu diễn. Cô được đánh giá là một trong những nữ chiến binh tạo sóng ngầm trong giới Underground Hà Thành.
Thời tới cản không kịp của tài năng trẻ
Kimmese, Kim hay Kim Jojo là nghệ danh của Quách Cẩm Lê, một rapper sinh năm 1990 đến từ Hà Nội. Cô được coi là một trong những nghệ sĩ Rap gạo cội khi bắt đầu sự nghiệp từ khi còn rất trẻ.
Âm nhạc đến với Kim theo những cách tự nhiên nhất, cô đã sớm yêu thích những giai điệu Hip hop dù chẳng hiểu rõ câu từ. Nói về khoảng thời gian đầu khi tiếp cận với Hip hop, Kimmese tâm sự:
“Tôi vẫn còn nhớ tôi tìm đến Hip hop vì tôi chưa thấy một người hát nhạc nào trình bày bài nhạc mà kiểu cục xúc tức giận hay như thế. Vui ra vui, buồn ra buồn, hy vọng ra hy vọng, ngông nghênh ra ngông nghênh chứ không phải buồn làm cảnh, vui làm cảnh, ngầu làm cảnh… Nó gần gũi với cảm xúc tự nhiên, cái tôi tự nhiên của con người trước khi những vẻ mỹ miều sáo rỗng làm cho nó mai một đi như một số dòng nhạc khác.”
Nhờ sự giới thiệu của chị gái vốn là ca sĩ nhóm Màu Thủy Tinh, Kim đến ứng tuyển làm thành viên nhóm nhạc Ước Mơ. Tuy nhiên, cô lại được chọn làm ca sĩ độc quyền của Công ty Đào tạo ca sĩ Minh Nam khi chỉ mới mười lăm tuổi.
Vào những năm 2005, khi khối bạn bè đồng trang lứa mới biết làm biếng và mơ mộng thì Kim đã nổi tiếng như một “thần đồng âm nhạc”. Xuất hiện thường xuyên trên sân khấu lớn, nhỏ, Kim trở thành hiện tượng âm nhạc của giới trẻ với khả năng vừa hát vừa sáng tác.
Không chỉ sở hữu giọng hát khỏe khoắn, Kim còn chứng tỏ khả năng Rap và sáng tác qua phần kết hợp thành công nhạc cổ điển và Hip hop cùng Diva Mỹ Linh trong chương trình Mỹ Linh Tour 06. Thậm chí, màn biểu diễn này còn nhận được nhiều lời khen từ nhạc sĩ Dương Thụ.
Kimmese nhận được nhiều lời khen ngợi từ giới chuyên môn
Ngoài việc tham gia nhiều chương trình có sự góp mặt của những nghệ sĩ tên tuổi trong và ngoài nước, Kim còn tạo được một số dấu ấn nhất định qua album Bao giờ em biết vào năm 2006. Đây cũng là bàn đạp giúp Rap Việt tiến xa hơn và gây ấn tượng lớn với khán giả Việt Nam.
Kimmese và sự rẽ lối trên con đường sự nghiệp
Không tránh khỏi bi kịch thường thấy của các thần đồng, Kim nhanh chóng “vỡ mộng” trước sự nâng đỡ, nhào nặn của công nghệ lăng xê giải trí. Cô rùng mình nhớ lại sản phẩm chính mình ngày đó bị vắt kiệt như cỗ máy không cảm xúc, bị chính cộng đồng nhạc Underground tẩy chay.
Kim thấy đơn độc và hoảng loạn khi ngộ ra đó không phải cách yêu âm nhạc như cô nghĩ. Khi cái bóng của sự nổi tiếng khiến cô thấy trống rỗng hơn là hạnh phúc, cô từ bỏ ánh hào quang của danh vọng cũng nhanh như khi nó bất ngờ tìm đến cô.
Năm mười tám tuổi, cô từ bỏ giữa chừng sự nghiệp đang đà nở rộ của mình, bỏ luôn bộ máy lăng xê hùng hậu tiếng tăm và đột ngột biến mất. Đây quả là một quyết định táo bạo mà hiếm ai dám làm, huống hồ là một cô nhóc tuổi mới lớn như Kim.
Kimmese cho biết phần lớn khoảng thời gian khi đó, cô dành để nghiên cứu về âm nhạc, hướng đi của các nghệ sĩ khác nhau trên thế giới và về hướng đi của chính mình. Điều này là do nhiều khi cô thấy tự ti về mình, trái ngược với sự tự tin và tràn đầy năng lượng trên sân khấu.
Trở lại sau hai năm vắng bóng, rapper Kim của những năm về trước giờ đã là Kimmese, một phiên bản R&B giữa dòng Mainstream và Underground Việt. Tâm sự về khoảng thời gian đột nhiên biến mất, nữ ca sĩ nói đơn giản rằng:
“Khi đó, tôi chưa tìm được nhà sản xuất (producer) cho mình. Mặc dù, tôi đã làm việc với một số công ty nhưng không được thành công cho lắm. Cho đến những năm 20, 21 tuổi, tôi gặp được anh Touliver, kết hợp cùng anh, JustaTee và đội SpaceSpeakers. Đó là lúc tôi quay trở lại với âm nhạc.”
Kimmese tham gia vào nhóm SpaceSpeakers tập trung nhiều gương mặt nổi bật của giới Underground như Hoàng Touliver, Rhymastic, JustaTee, Big Daddy hay Binz. Trở lại bình thản, không ồn ào hay gây sốc nhưng những sáng tác của cô vẫn được khán thính giả yêu mến.
Đưa Rap đến gần hơn với khán giả đại chúng
Năm 2012 Kimmese kết hợp cùng cùng JustaTee trong ca khúc Real Love, một sản phẩm âm nhạc được đánh giá là chất, lạ và hiếm hoi của làng nhạc Việt. Cô tiếp tục “chiều lòng” những đôi tai sành nhạc với Emotions (cùng Antoneus Maximus) và bản cover Hương ngọc lan.
Kimmese trở lại cùng dàn ê-kíp hùng hậu nhất miền Bắc
Cuối năm đó, nữ rapper chính thức bắt tay hợp tác với phù thủy âm nhạc Touliver và JustaTee để hình thành một ê-kíp cho riêng mình. Họ cùng nhau cho ra nhiều sản phẩm âm nhạc chất lượng, đa dạng như Lời nói dối chân thật và Hoa sữa.
Chọn dòng nhạc còn lạ tai khán giả Việt Nam và rất khó kết hợp với những ca từ tiếng Việt có dấu, Kimmese gặp không ít trở ngại trong sáng tác cũng như biểu diễn. Tuy nhiên, đây cũng là dòng nhạc giúp cô thể hiện hết cá tính nghệ sĩ của mình một cách chân thực nhất.
“Cuộc sống quanh tôi có rất nhiều điều đáng nói, đáng được cất lên tiếng hát. Niềm đam mê khiến tôi vững bước hơn trên con đường âm nhạc.”
Nhờ nhiệt huyết sống ấy mà Kimmese trở thành đại sứ của Nike, góp phần truyền tải thông điệp “Chơi hết mình” tới giới trẻ Việt Nam qua ca khúc cùng tên mà cô biểu diễn trong suốt giải đấu Asian Football Cup.
Dường như Kimmese quyết tâm “phủ sóng” cuộc sống trẻ Việt Nam khi liên tiếp ba năm là đại diện cho Dance 4 Life, một chương trình bảo vệ người trẻ trước căn bệnh HIV/AIDS. Ngoài ra, cô còn là đại sứ của những thương hiệu như PEPSI, Atlantica Game Online và Beeline.
Trải qua không ít kỷ niệm thăng trầm trong quá khứ đã hình thành nên một Kimmese góc cạnh, nổi loạn ngày hôm nay. Vì vậy, nhiều người lo lắng liệu Kimmese có đang hủy hoại bản thân và hình ảnh của cô gây bất an đến đại bộ phận khán giả trẻ.
Tuy nhiên, với một người đã từng làm việc như cái máy từ năm mười bốn tuổi như Kim, bài học quan trọng nhất là tự yêu lấy bản thân mình. Cô mong được trải nghiệm và làm mới bản thân chứ không phải sống phụ thuộc hay chiều lòng cảm xúc của người khác.
“Tôi yêu bản thân mình vô điều kiện. Cũng như tôi yêu âm nhạc vô điều kiện, như nó thuộc về tôi. Công chúng khi yêu nhạc của tôi, xem tôi là thần tượng của họ cũng là một sự tự nguyện. Sự lựa chọn đó mang tính cá nhân, bởi có sự đồng đồng điệu nào đó về cảm xúc hoặc sở thích.
Bài học lớn nhất về yêu bản thân là được làm điều mình thích, tạo mọi điều kiện cho bản thân được trải nghiệm, được phép sai và tha thứ cho những lỗi lầm mình gây ra. Nỗi buồn và sự cô độc khiến chúng ta lớn lên. Ai cũng phải vấp ngã mới khôn ra được.”
Cuộc sống của Kimmese là sự thành thật với cảm xúc của chính mình, từ đó chắt lọc vào âm nhạc. Giờ đây, cô coi mọi thứ xung quanh chỉ là một nguồn cảm hứng tham khảo để tự cân bằng và được là phiên bản đủ đầy nhất của chính mình.
Kimmese và sự tái xuất bất ngờ tại Giọng hát Việt 2015
Sau cuộc trở lại ấn tượng năm 2012 cùng nhiều dự án âm nhạc được giới chuyên môn đánh giá cao, công chúng đã rất kỳ vọng trước hình ảnh mới quyến rũ, đầy năng lượng cùng nghệ danh Kimmese.
Tuy nhiên, những chuyện cá nhân cùng bất ổn về tâm lý khiến cô bất ngờ rút lui khỏi ánh đèn sân khấu để rồi có màn tái xuất ngoạn mục tại chương trình Giọng hát Việt 2015. Màn biểu diễn ca khúc Crazy của cô nàng đã khiến các huấn luyện viên không giấu được sự ngạc nhiên.
Sự thay đổi của nữ ca sĩ đình đám khi thể hiện một ca khúc không phải phong cách Rap khiến Đàm Vĩnh Hưng cũng phải cảm thán:
“Anh cũng rất bất ngờ vì xưa nay chỉ nghe em hát nhạc Rap là nhiều, nhưng em hát thể loại khác cũng rất đặc biệt, tình cảm.”
Sau những tiết mục thể hiện cá tính mạnh mẽ, Kimmese quyết định lột xác với ca khúc có giai điệu chậm rãi, tình cảm của nhạc sĩ Lê Hựu Hà – Ngỡ đâu tình đã quên mình. Không chỉ trong cách chọn ca khúc, học trò Thu Phương lựa chọn hình ảnh đẹp dịu dàng, mặn mà hơn hẳn.
Ngỡ đâu tình đã quên mình là ca khúc khá nổi tiếng, từng được nhiều thế hệ ca sĩ trình diễn trong đó có hai huấn luyện viên Thu Phương và Mỹ Tâm. Đáng tiếc, chất giọng và phong cách của Kimmese chưa thực sự thể hiện được sự tinh tế và bay bổng mà ca khúc đòi hỏi.
Vì vậy, dù là một nhân tố được kỳ vọng nhưng Kimmese đã phải dừng cuộc chơi khá sớm và chưa thực sự thể hiện hết thực lực của bản thân. Bên cạnh đó, nhiều người tin rằng kết quả này sẽ giúp nữ rapper trở lại đúng với hình ảnh từng được khán giả yêu mến.
Có một điều chắc chắn là quãng thời gian tham gia Giọng hát Việt đã giúp Kimmese học hỏi và trải nghiệm được rất nhiều điều, đặc biệt là về kỹ năng thanh nhạc để có định hướng rõ ràng cho việc phát triển sự nghiệp.
Kimmese chăm chỉ kết hợp cùng nhiều nghệ sĩ khác
Dù sở hữu trọn vẹn riêng một sân khấu rộng lớn hay hợp tác chung với bất cứ nghệ sĩ nào, Kimmese vẫn tạo được cho mình một phong cách rất riêng, không thể lẫn với ai khác.
Năm 2018, Kimmese ra mắt hai MV Loving You Sunny và Itsabet đều do cô viết lời, trong đó Loving You Sunny được viết bằng tiếng Anh. Đến giờ, ca khúc đã thu hút 28 triệu lượt xem trên YouTube và trở thành ca khúc thành công nhất của Kimmese.
Ca khúc do Kimmese sáng tác đồng thời là sản phẩm thành công nhất của cô
Loving You Sunny là sản phẩm âm nhạc đánh dấu sự hợp tác đầy ăn ý giữa Kimmese và Đen Vâu. Lối rap mạnh mẽ của Đen cùng giọng hát thanh thoát của Kim trên nền MV hoạt họa giúp người nghe cảm nhận rõ nét sự day dứt, tranh đấu trong tình yêu.
Một năm sau, Kimmese tiếp tục cho ra mắt nhiều sản phẩm hợp tác với các nghệ sĩ khác từ Underground đến Mainstream như Hoàng Thùy Linh, Đen, Suboi, Mr.A hay ekip JustaTee và Touliver. Mới đây, cô còn tái xuất cùng Hoàng tử Indie Vũ trong MV Một giấc mơ.
Có thể nói, Vũ và Kimmese là hai cái tên đại diện cho hai cá tính âm nhạc khác nhau nhưng lại cùng chung một niềm yêu thích R&B, hợp giọng và hài hoà. Việc họ cùng kết hợp trong một sản phẩm âm nhạc đã đem lại những điều thú vị bất ngờ:
“Một Kimmese mềm mại và nữ tính hơn và một Thái Vũ khác lạ hơn, vẫn là câu chuyện âm nhạc mang chất tự sự nhưng không chỉ về tôi mà là về chúng ta – những người trẻ đang cô đơn và đang tìm kiếm sự hạnh phúc.”
Nếu như nói Vũ là cái tên nổi bật trong thế hệ ca nhạc sĩ đi lên từ cộng đồng indie, thì Kimmese là một đại diện nữ hiếm hoi kiên trì với dòng nhạc Hiphop R&B của Việt Nam từ những thế hệ đầu tiên.
MV Một giấc mơ diễn tả nỗi băn khoăn của người trẻ trong cuộc sống hiện đại
Khán giả nhiều năm nay vẫn nhớ tới Kimmese với hình ảnh một nữ rapper nhưng cô vốn nổi danh với những bản R&B như Bao giờ em biết hay Áo xanh. Vũ cùng Một giấc mơ đã đưa cô về thời quá khứ, về với đam mê R&B bất diệt.
Nữ rapper ở thời điểm hiện tại vẫn tỏa sáng trên sân khấu với khả năng hát và sáng tác. Cô chưa muốn dừng lại vì vẫn còn nhiều những ấp ủ và mong muốn có nhiều cơ hội đưa đến cho mọi người những thứ cô thật sự thích.
Một nghệ sĩ của tình yêu và tuổi trẻ bất tận
Rap là một bộ môn khá mạnh mẽ nhưng điều đó không đồng nghĩa là không có nữ yêu thích nó. Tuy nhiên, con đường sự nghiệp của một nữ rapper lại không hề dễ dàng bởi định kiến của số đông về việc nữ giới biểu diễn nhạc Rap.
Làm ca sĩ từ năm mười bốn tuổi, cô không ít lần bị người đời nhìn nhận với con mắt hiếu kỳ, tò mò và đầy đánh giá. Giờ đây, thời gian đã “nhào nặn” được một Kimmese dày dạn phong sương nhưng cũng đầy ắp chân tình:
“Tôi xác định âm nhạc là nghề tôi đã chọn và gắn bó lâu dài nên tôi phải học cánh sống cùng với những niềm vui cũng như rắc rối mà nó mang lại.”
Có thực lực cùng cá tính riêng, lại thêm lối sống không thị phi giúp Kimmese phá bỏ định kiến và chiếm được cảm tình của đông đảo người yêu nhạc và đồng nghiệp. Cô luôn chú trọng làm những gì mình thích, viết những sản phẩm bản thân cảm thấy có cảm hứng để viết.
Kim quan niệm rằng nghệ sĩ vốn là hóa thân từ những người khán giả nhưng sân khấu sẽ chỉ ý nghĩa một nửa nếu người nghệ sĩ đó hát cho ngàn và triệu người khán giả nghe mà lại bỏ mặc chính đứa bé khán giả ở trong mình ở nhà đóng cửa.
“Âm nhạc với tôi là sự tự nguyện. Tôi chỉ làm nhạc khi có cảm xúc và sự bình yên. Âm nhạc không phải để cứu rỗi sự trống rỗng và bất ổn tâm lý của người nghệ sĩ. Cũng nhiều lần tôi lao vào âm nhạc để tìm sự cứu rỗi, viết ra những thứ mạnh mẽ, lạc quan nhưng trong tim thì rối bời. Thứ âm nhạc đó chỉ khiến tôi thất vọng hơn về bản thân tôi. Sau những lần đó, tôi ngộ ra, điều cần thiết cho bản thân tôi và cho âm nhạc chính là bài học về yêu bản thân mình.”
Các ca khúc của Kimmese, cách cô hát trên sân khấu, câu chuyện cô chia sẻ trên mạng xã hội thường truyền đến cho người xung quanh sự tích cực. Khi bản thân cảm thấy chông chênh, Kimmese tìm cảm hứng tích cực từ những người xung quanh, kể cả những người xa lạ.
Nữ rapper còn có sở thích đặc biệt với những hình xăm mà có lẽ là do ảnh hưởng của phong cách Hip hop. Cô xăm cụm từ “cười trước, khóc sau” và “only God can judge me” trên cánh tay để nhắc mình sống thật với bản thân và tận hưởng từng khoảnh khắc của cuộc sống.
Âm nhạc của Kimmese luôn đem tới ấn tượng về sự tinh khiết, đối nghịch hoàn toàn với vẻ bề ngoài mạnh mẽ và nổi loạn của cô. Có lẽ, dấu ấn rất riêng ấy của Kim đã giúp âm nhạc của cô có sự giao thoa và đồng điệu lớn với khán giả đương thời.
Khánh An Hoàng
