Bad Education (Nền giáo dục xấu xí) được phát hành vào năm 2019 tại Hoa Kỳ, phim thuộc thể loại Hài hước và quy tụ nhiều diễn viên nổi trội như Allison Janney, Ray Romano, Geraldine Viswanatha và đặc biệt là nam tài tử Hugh Jackman.

Bad Education Trailer (2020)

Phim xoay quanh câu chuyện có thật về vụ biển thủ công quỹ chấn động nước Mỹ đầu thập niên 2000 tại trường trung học Roslyn (New York) và đã mở ra một cái nhìn khác về câu chuyện đào tạo con người, những khía cạnh tăm tối của giáo dục mà chúng ta chẳng mảy may để ý.

Bad Education được chắp bút bởi chính Mike Makowsky, một cựu học sinh trường Roslyn đã từng trải qua vụ việc chấn động kể trên, tính chân thật trong kịch bản đã giúp phim nhận về nhiều đánh giá tích cực từ các nhà phê bình.

Những góc khuất chấn động về nền giáo dục lớn nhất lịch sử nước Mỹ

Phim bắt đầu với phân cảnh Frank Tassone (Hugh Jackman thủ vai), người đang giữ vai trò tổng giám đốc học khu bước vào hội trường và bắt đầu bài phát biểu về hành trình đưa Roslyn lên vị trí thứ tư trên bảng xếp hạng những ngôi trường đứng đầu nước Mỹ.

Poster chính thức Bad Education
 Poster chính thức của Bad Education

Sau những câu phát biểu ngắn gọn, hàng loạt tiếng vỗ tay sau đó đã vang lên không ngớt giữa những phụ huynh ở dưới khán đài. Frank được rất nhiều người yêu mến bởi sự nỗ lực trong việc đưa Roslyn trở thành ngôi trường trung học đứng đầu nước Mỹ, đây cũng chính là thành tựu mà anh luôn tự hào.

Trong suy nghĩ của họ, Frank Tassone là một tổng giám đốc trường hoàn hảo khi anh luôn nỗ lực, gặp gỡ và khuyến khích từng học sinh dưới góc nhìn của mình. Không chỉ thân thiện với học sinh mà cánh cửa phòng tổng giám đốc còn luôn rộng mở cho bất cứ phụ huynh nào gặp vấn đề, chưa từng khép lại.

Giữa ánh hào quang đó, không ai nhận ra một vệt tối đang dần bao phủ lên những bộ quần áo bảnh bao và sự lịch thiệp của Frank. Trong một dịp tình cờ, trợ lý thân thiết của anh là Pam Gluckin (Allison Janney thủ vai) bị hội đồng nhà trường phát hiện dùng tiền công quỹ cho việc cá nhân.

Phân cảnh hội đồng trường phát hiện thư ký của Frank biển thủ công quỹ
Phân cảnh hội đồng trường phát hiện thư ký của Frank biển thủ công quỹ

Frank muốn bảo vệ danh tiếng nhà trường và người bạn thân của mình nên quyết định xử lý sự việc trong yên lặng. Tuy nhiên, một bước ngoặt xảy ra khi Rachel Bhargava (Geraldine Viswanatha thủ vai), nữ sinh làm việc cho tờ báo trường nhận nhiệm vụ phỏng vấn Frank từ cấp trên.

Sau buổi phỏng vấn, Rachel được người tổng giám đốc đáng mến kia khuyên nên tìm hiểu thêm tài liệu để viết thành một bài phỏng vấn hoàn chỉnh. Tuy nhiên, phần tài liệu với những con số đáng ngờ đã khiến cô nhận thấy sự kỳ lạ và bắt đầu khám phá những điều còn lẩn khuất này.

Từng bước một, những bí mật được giấu trong bóng tối như việc Frank và trợ lý Pam Glukin đã che giấu các sổ sách tài chính trong nhiều năm để bòn rút tiền bạc dần hé lộ trước mắt của cô nữ sinh trẻ.

Hóa ra, họ đã bòn rút rất nhiều tiền của những người đóng thuế và cả hai đều sở hữu cuộc sống đầy đủ nhờ số tiền phạm pháp đó. Những căn nhà xa hoa, những chiếc xe hơi đắt tiền, những kỳ nghỉ trên khắp thế giới và cả những vấn đề cá nhân đều được họ trả bằng ngân quỹ của nhà trường.

Mọi thứ đã diễn ra suôn sẻ với Frank trong mười năm qua của nhiệm kỳ, đến mức ông nghĩ không điều gì có thể xảy ra với mình nhưng thực tế đã cho thấy điều ngược lại. Người đàn ông đứng trên đỉnh cao quyền lực ấy đã bị một cô bé còn đang độ tuổi trung học lật nhào mà không kịp trở tay.

Sự chuyển biến lặng lẽ từ cảm xúc của hai nhân vật chính trong Bad Education

Nếu như ở đầu phim, Frank khoác lên một vỏ bọc hào hoa và được lòng của tất cả mọi người thì nửa sau của phim là một hình ảnh hoàn toàn đối lập, ông ta trở nên kiêu ngạo, tự tin vào bản thân đến mức cho rằng việc làm tày trời của mình sẽ không thể nào bị phát hiện.

Để rồi, khoảnh khắc Frank khuyến khích Rachel tìm hiểu kỹ hơn về dự án đấu thầu của nhà trường cũng là lúc sợi dây thòng lọng hạ xuống đầu ông ta.

Phân cảnh Frank và Rachel đang đề cập đến dự án đấu thầu trong Bad Education
Phân cảnh Frank và Rachel đang đề cập đến dự án đấu thầu trong Bad Education

Sự kiêu ngạo đã che mờ mắt của vị tổng giám đốc mẫu mực vì chính ông ta cũng không thể nào ngờ rằng, một nữ sinh trẻ có thể tự mình phát hiện những điểm bất thường trong các tập hồ sơ đấu thầu và phanh phui bê bối lớn nhất trong lịch sử giáo dục công lập Hoa Kỳ.

Ngay khi bị phát hiện, Frank trở nên lo lắng và lập tức đến gặp Rachel để thuyết phục cô ngừng công bố các tài liệu thu thập được, rất nhiều lý do được ông ta đưa ra để đánh lạc hướng cô gái trẻ, thậm chí Rachel đã có lúc phân vân về quyết định tiếp theo của mình.

Chỉ đến khi Rachel chia sẻ những khó khăn với cha mình và nhận được lời khuyên thì niềm tin của cô bé mới vững chắc hơn, để rồi khi toàn bộ dữ liệu được thu thập và được chính Rachel viết thành bài, mặc cho những ngăn cản ban đầu đến từ vị tổng biên tập thì cuộc sống tươi đẹp của Frank trên đống tiền biển thủ cũng đến hồi kết thúc.

Bad Education đã bám sát với câu chuyện gốc vì biên kịch Mike Makowsky cũng là cựu học sinh trường Roslyn. Anh và đội ngũ sản xuất đã dựa trên một bài báo của tạp chí New York trong đó ghi lại những thông tin mà Rebekah Rombom, nữ sinh phanh phui vụ bê bối này cung cấp.

Ngoài ra, Mike còn gặp gỡ và phỏng vấn thêm một số người từng là giáo viên, thành viên ban giám hiệu và phụ huynh của trường để tổng hợp thêm nhiều thông tin liên quan trước khi chuyển thành kịch bản.

Sự phức tạp trong những mối quan hệ của Frank khiến khán giả bối rối

Một trong những chi tiết gây ngạc nhiên nhất phim là mối quan hệ đồng tính của Frank và cậu học trò cũ, Kyle Contreras. Bởi vì từ những giây phút đầu tiên, Frank đã khoác lên vỏ bọc của một gã đàn ông luôn thương yêu người vợ quá cố mà từ chối sự mời gọi của những người phụ nữ khác.

Thế nên, khoảnh khắc anh ta không giấu được bản chất thật mà sa vào vòng tay của Kyle, người học trò cũ từ cách đây mười hai năm khi cả hai vô tình gặp nhau tại một quán rượu đã khiến nhiều khán giả bất ngờ.

Frank gặp lại cậu học trò cũ cách đây 20 năm và đem lòng yêu chàng trai ấy
Frank gặp lại cậu học trò cũ cách đây 20 năm và đem lòng yêu chàng trai ấy

Không bao lâu sau, họ lại tiếp tục chuyển sang thất vọng vì hóa ra Frank cũng đang có một mối quan hệ đồng tính khác, đặc biệt hơn là mối quan hệ này đã kéo dài hơn ba mươi năm và thật khó để phân định rằng họ đang chung sống với nhau vì tình yêu hay vì không nỡ rời đi.

Bởi vì Frank đã diễn quá đạt ngay cả với học sinh, phụ huynh, những nhà đầu tư và ông thậm chí luôn tròn vai là một người tử tế với “chồng” của mình. Ngay cả Kyle khi mới bắt đầu quen Frank cũng không hề biết, anh ta cứ thế nhận sự quan tâm, chăm sóc từ người đàn ông này và nghĩ đây chính là hạnh phúc của mình.

Hugh Jackman đã cho khán giả thấy sự vượt trội về diễn xuất khi anh vừa khiến cho khán giả phải tức giận vì đằng sau vỏ bọc tử tế chính là âm mưu cá nhân đầy thâm hiểm của nhân vật chính Frank, vậy mà chính họ cũng phải nể phục vì tâm huyết mà nhân vật này dành cho trường Roslyn.

Bên cạnh đó, đời sống cá nhân đầy phức tạp của nhân vật này tuy đáng bị lên án trong xã hội hiện tại nhưng ánh mắt luôn cháy lên tình yêu thương, sự trách nhiệm mà anh ta dành cho “chồng” và người tình của mình cũng khiến khán giả dấy lên niềm thương cảm.

Bad Education sở hữu đề tài khô cứng nhưng đã khai thác “vừa đủ”

Những bộ phim khác khi nói về mảng tối của giáo dục đều khiến khán giả nhanh chóng cảm thấy nhàm chán, phần vì những thước phim u ám hay lời thoại cứng nhắc, những thuật ngữ có phần xa lạ.

Bad Education đã mang đến cho họ điều ngược lại khi mọi thứ đều được khai thác vừa đủ, nhịp phim dàn trải và sử dụng ngôn ngữ có phần dễ hiểu, hình ảnh gần gũi và cảm xúc. Tất cả đều rất nhẹ nhàng khiến khán giả dễ dàng nắm bắt nhịp điệu và ý nghĩa ẩn sâu của phim.

Khi bắt đầu, chúng ta có thể nghĩ rằng Rachel mới là điểm chính của Bad Education nhưng chỉ một thời gian ngắn sau, ta mới hiểu cô bé chỉ là nhân vật giúp đẩy kịch bản lên cao trào và tháo gỡ nút thắt được đặt ra từ phần đầu.

Còn lại, Frank và cô trợ lý Pam Gluckin mới là những nhân vật chiếm trọn sự chú ý khi họ đã mang đến rất nhiều cung bậc cảm xúc từ vị trí những người trong cuộc. Cô bị chính người giám đốc mình vẫn tin tưởng sa thải và trở nên sụp đổ.

Frank và thư ký Pam gây ấn tượng mạnh bởi diễn xuất tài tình của mình
Frank và thư ký Pam gây ấn tượng mạnh bởi diễn xuất tài tình của mình

Sự ích kỷ của Frank không chỉ thể hiện ở chuyện sa thải Pam vì sợ bị phát hiện, nó còn thể hiện ở việc anh ta luôn đem những mục tiêu phù phiếm ra trước công chúng nhằm che giấu cho sự tham lam của bản thân.

Trong nhiều phân cảnh, người xem đã phải đặt ra nhiều câu hỏi về con người thật của Frank và thậm chí liên hệ đến những người xung quanh mình. Anh ta luôn đề cập đến những thành tựu mình đã gầy dựng cho Roslyn nhưng cũng sẵn sàng sống xa hoa bằng tiền quỹ trường.

Theo Daily Beast, diễn viên Hugh Jackman đã phải tập luyện trong nhiều tháng trời với huấn luyện viên giọng nói Jess Platt nhằm nhập vai Frank. Thậm chí Jess cũng phải “kè kè” tài tử này trên trường quay để điều chỉnh phát âm của anh khi cần thiết.

Hugh Jackman đã rất nỗ lực cho vai diễn lần này để làm nó trọn vẹn
Hugh Jackman đã rất nỗ lực cho vai diễn lần này để làm nó trọn vẹn

Một số tờ báo lớn như Guardian hay Rolling Stone cũng đánh giá nhân vật Frank trong Bad Education là một trong những vai diễn xuất sắc nhất của Jackman, anh đã lột tả được chiều sâu và biểu cảm đa dạng của nhân vật.

Bad Education ra mắt tại Liên hoan phim Toronto vào tháng 9 năm 2019, nó nhận đánh giá tích cực từ giới chuyên môn nhờ kịch bản xuất sắc, tính toán chỉn chu trong từng tình huống và có không khí hài hước nhưng không kém phần sâu cay, thể hiện qua lời thoại của từng nhân vật.

Phim nhận nhiều đánh giá tích cực trên hai chuyên trang đánh giá Rotten Tomatoes và Metacritic. Sau buổi phát hành ở Liên hoan phim Toronto, HBO cũng chi hơn mười bảy triệu đô để mua bản quyền tác phẩm, qua đó mang đến cho khán giả những thước phim chất lượng nhất trên sóng truyền hình và nền tảng trực tuyến của họ.

Quỳnh Trâm