“Gieo gió gặt bão” – lời cảnh tỉnh về nhân quả tốt – xấu cho những ai luôn mang ý định không tốt cho người khác. Với lối nói ẩn dụ sâu sắc, dây không chỉ là lời nhắc nhở mà còn là lời răn dạy về cách sống, cách làm người. Hãy cùng bài viết dưới đây đi phân tích nội dung, ý nghĩa và bài học nhân sinh từ câu thành ngữ này.
Nói “Gieo gió gặt bão” nghĩa là gì?
Để hiểu được đầy đủ ý nghĩa của thành ngữ “Gieo gió gặt bão” thì trước tiên cần phải nắm được ý nghĩa dùng từ của câu nói này.
“Gió” và “bão” chỉ hai hiện tượng của thiên nhiên. Gió thường không gây nhiều ảnh hưởng cho cuộc sống. Bão thì kèm theo mưa to, gió lớn, sấm chớp và có thể gây ra những thiệt hại nặng nề sau khi đi qua. “Gió” to thì thường biểu hiện của “bão” sắp đến. Điều này ta thường thấy trước các cơn giông, bão trong năm.
“Gieo” là hành động chỉ trạng thái bắt đầu. Việc “gieo” có ý lan truyền, nhân rộng ra phát sinh những cái mới. “Gặt” là trạng thái thu hoạch, nhận về, mang về sau 1 thời gian “gieo”. Đây là hai trạng thái tiếp nối nhau trong cùng 1 công việc.
Nói “”Gieo gió gặt bão” trong tự nhiên chính là khi gió quá to kèm với áp suất không khí thay đổi lớn có thể gây ra bão. Ngoài ra, với lối nói ẩn dụ, người xưa đang muốn truyền tải thông điệp nhân quả trong cuộc sống thường ngày. Những người thường đơm đặt điều, sống ác, luôn nghĩ xấu cho người khác thì chắc chắn có ngày mang họa về mình. Đây là hệ quả tất yếu của những ai sống thiếu đạo đức, “ăn không nói có” trong cuộc sống thường ngày. Và hơn hết, hậu quả mà những kẻ này nhận lại sẽ lớn hơn rất nhiều những gì mà họ đã gây ra.
Bài học nhân – quả từ thành ngữ “Gieo gió gặt bão”
Chỉ từ một câu thành ngữ 4 từ “Gieo gió gặt bão” mà chúng ta có thể nhận ra được rất nhiều bài học về nhân quả được truyền đạt lại.
Thứ nhất, nhân quả luôn tồn tại, sống “ác giả” thì “ác báo”. Những việc ác mà bản thân gây ra rồi một ngày chắc chắn sẽ phải trả giá đắt. Hậu quả của những lời nói xấu, đặt điều gây hại cho người khác chắc chắn sẽ lãnh hệ quả, không sớm thì muộn. Bởi, không ai bắt chúng ta làm điều xấu, làm việc gì cũng phải nghĩ đến hậu quả tương lai. Có câu “Lưới trời rộng, tuy thưa mà khó thoát”. Chắc chắn rằng, làm việc xấu sẽ phải nhận kết quả không tốt đẹp gì.
Thứ hai, thành ngữ “Gieo gió gặt báo” muốn khuyên răn con người hãy sống lương thiện. Lương thiện là điều mà ai ai cũng có. Lương thiện là bản năng mà không cần chỉ dạy gì. Vì thế, việc sống lương thiện là điều ai cũng có thể làm. Đừng vì những cám dỗ của cuộc sống mà làm những điều sai trái. Đừng vì lợi ích cá nhân mà đi đẩy tiếng xấu cho người khác. Tất cả đều có nhân quả, sống tốt thì ắt bạn sẽ nhận được điều tốt về mình.
Thứ ba, luôn sống chân thành và biết tự chịu trách nhiệm. Mọi hành động mà bản thân mình làm ra thì chắc chắn phải tự bản thân mình chịu trách nhiệm với nó. Do đó, hãy luôn nói đúng, làm đúng để nhận về những điều tốt đẹp. Ngoài ra, hãy luông sống chân thành với tất cả các mối quan hệ xung quanh mình vì mọi sự gian dối, lừa lọc, ác độc đều không thể tồn tại lâu dài.
Liên hệ ca dao, tục ngữ liên quan
Kho tàng ca dao tục ngữ, văn học Việt Nam vô củng rộng lớn. Dưới đây, gợi ý cho bạn một vài câu có nội dung tương đồng với “gieo gió gặt bão”:
- Ác giả ác báo: làm điều ác chắc chắn sẽ nhận lại điều ác.
- Ở hiền gặp lành: Ý nói những ai sống tốt thì cũng nhận về những điều tốt đẹp.
- Chơi dao có ngày đứt tay: Lối nói ẩn dụ sâu xa. Làm những chuyện nguy hiểm, không đúng luân thường đạo lý thì có ngày sẽ gặp phải quả áo, hậu quả và tự hại chính bản thân mình.
- Trời cao có mắt: ý nói mọi việc làm của con người đều có ông trời nhìn thấy. Vì thế, làm gì cũng pahir làm đúng, làm điều sai trái chắc chắn bị trừng phạt thích đáng.
- Giao nhân nào, gặt quả nấy: Cuộc sống luôn có nhân quả và báo ứng. Làm điều tốt sẽ nhận về điều tốt. Làm điều ác sẽ nhận về hậu quả của điều ác.
- Làm điều phi nghĩa, ắt gặp tai ương: Lời cảnh báo cho những ai làm việc trái với đạo đức, việc phi nghĩa. Những người này sẽ gặp phải tai ương, báo ứng trong tương lai.
Kết luận
“Gieo gió gặt bão” là lời nhắc nhở, cảnh tỉnh cho những ai đã và đang sống không trung thực, không đúng với đạo lý làm người. Hãy sống một cuộc đời ý nghĩa thay vì tự mình tạo nên những “cơn bão” có hậu quả nặng nề. Câu thành ngữ cũng chính là kim chỉ nam về cách sống cho bất kể ai: sống tử tế, sống trách nhiệm và lương thiện nhất có thể.