Bí mật của Naoko (Naoko) là một tác phẩm nổi tiếng của nhà văn Nhật Bản Higashino Keigo và được xuất bản vào năm 1998.
Ngay từ khi ra mắt, Bí mật của Naoko đã dành được đông đảo sự đón nhận của khán giả trên toàn thế giới. Một kết cục đẹp đẽ nhưng không kém phần bi thương, nhẹ nhàng và sâu lắng là điều mà người đọc có thể từ từ cảm nhận từ câu chuyện của nhà Sugita.
Higashino Keigo và sự ra đời của cuốn tiểu thuyết nổi tiếng
Higashino Keigo ra đời tại Osaka, họ ban đầu của ông đọc là “Tono” nhưng sau đó được cha đổi thành “Higashino”. Thời niên thiếu của Keigo trải qua trong cơ cực vì gia cảnh nghèo khổ, ông sống trong căn nhà mà theo ông miêu tả thì “luôn luôn là một phòng ngắn và nhỏ”.
Hoàn cảnh khó khăn nên Keigo cần phải tiết kiệm đủ điều và ông cũng xa lánh những cô gái từ đó. Trong trạng thái cô đơn, Higashino Keigo đã bắt đầu đọc nhiều sách hơn, cho dù là chủ đề viễn tưởng hoặc bất kì cuốn sách nào ông có được.
Ý tưởng về Bí Mật của Naoko cũng được nảy ra từ những cuốn sách viễn tưởng ấy, ông đã nói khi được phỏng vấn:
“Tôi đã đọc một cuốn sách ở đâu đó nói về một người mất vì tai nạn và một đứa trẻ có được ký ức của người này khi vô tình gần đó. Nó đã truyền động lực cho tôi viết. Thứ đầu tiên tôi tự hỏi là chuyện tình dục trong trường hợp linh hồn người yêu mình trú ngụ trong thân xác một bé gái sẽ như thế nào. Tôi nghiền ngẫm nó đôi lúc và cố viết nó như một câu chuyện ngắn nhưng ý tưởng không được truyền đạt đầy đủ. Cuối cùng, tôi đành trình bày như một cuốn tiểu thuyết.”
Thông qua tác phẩm, Keigo không chỉ thành công trong việc phát triển nhân vật và xây dựng cốt truyện độc đáo mà ông còn góp phần truyền tải văn hoá Nhật Bản đến với các nước khác trên toàn thế giới.
Một Nhật Bản thu nhỏ thông qua Bí Mật của Naoko
Tiểu thuyết Bí mật của Naoko kể về một gia đình Nhật Bản trung lưu đang sống thầm lặng và yên ổn thì trong buổi về quê thăm gia đình ngoại, một tai nạn khủng khiếp đã xảy ra và cướp đi tính mạng của người vợ Naoko, khiến cô con gái 11 tuổi Monami bị chấn thương nặng.
Tưởng chừng đau thương chỉ dừng lại ở đó nhưng khi Monami tỉnh dậy, linh hồn của Naoko đã nhập vào thân xác bé nhỏ ấy rồi tiếp tục sống.
Bộ truyện xoay quanh cuộc sống bị đảo lộn của người bố đồng thời cũng là người chồng Hirasuke Sugita, với thân xác Monami và linh hồn Naoko, rốt cuộc anh không biết mình đã bị mất vợ hay con.
Cách Hirasuke giải quyết những nhu cầu, trăn trở kèm theo lối viết văn nhẹ nhàng nhưng sâu lắng của Higashino Keigo đã khiến tâm lý của các nhân vật được đào sâu và phân bố hài hòa, để lại trong lòng người đọc một ấn tượng khó quên.
Ấn tượng ấy kèm theo những câu hỏi và triết lý sống được rút ra từ cuối truyện, rằng trong chuyện tình cảm chúng ta không nên im lặng, nó là tên sát nhân nguy hiểm giết chết tình yêu từng ngày.
Chúng ta cũng không nên trốn tránh các vấn đề mâu thuẫn, càng trốn tránh thì phiền muộn càng tích tụ và đến một ngày nào đó, chúng sẽ vỡ toang.
Không chỉ là những triết lý sống, một điểm đáng chú ý nữa trong Bí mật của Naoko là vẻ đẹp của tình người nói chung và con người Nhật nói riêng được tác giả khéo léo truyền tải qua từng nhân vật.
Một người vợ như Naoko, mặc dù phải sống thêm một cuộc đời của Monami nhưng cô vẫn làm tốt trách nhiệm của mình mà không phàn nàn, những món ăn cô nấu vẫn là tuyệt nhất đối với Hirasuke.
Một người đàn ông mẫu mực như Hirasuke và người tài xế gây ra tai nạn kinh hoàng, cả hai đều có điểm chung là họ có quyền lựa chọn cách hợp lý để bỏ đi cuộc sống cũ và ích kỷ với con đường mới của riêng mình.
Thế nhưng họ không chọn điều ấy mà bằng tình yêu và lòng vị tha, họ đã ở lại và sống hết mình với trách nhiệm của bản thân, kể cả cái chết cũng không làm họ thay đổi ý định.
Xã hội khắt khe của Nhật cũng được thể hiện rõ rệt qua từng chi tiết nhỏ của tác phẩm, thông qua đó ta thấy được một đất nước Hoa Anh Đào có nét văn hóa truyền thống đặc sắc, người Nhật lúc nào cũng nghiêm túc, lịch sự với người lạ, lúc nào cũng sợ phiền hà người khác.
Thành công gặt hái và sự tiếp đón của đông đảo khán giả trên khắp thế giới
Có lẽ những trăn trở về ý tưởng độc lạ, kèm theo giọng văn vốn đã ung dung, nhẹ nhàng mà sâu lắng đã tạo nên một câu chuyện tuyệt vời, xen lẫn hư thực.
Điều này góp phần giúp Bí Mật của Naoko giành được chiến thắng tại Giải thưởng Tác giả truyện trinh thám Nhật Bản lần thứ 52 cho hạng mục Tiểu thuyết xuất sắc nhất.
Vào năm 2004, cuốn tiểu thuyết được chuyển thể sang tiếng Anh bởi Kerim Yasar, đây cũng là tác phẩm đầu tiên của Keigo được phiên dịch sang tiếng nước ngoài.
Không chỉ giành được giải văn học hàn lâm trong nước, Bí Mật của Naoko còn chiếm trọn tình cảm của đông đảo người đọc trên toàn thế giới, phần lớn mọi người đều để lại những phản hồi tích cực về cuốn sách, cách họ ấn tượng về nội dung và tình tiết, cách tác giả làm cảm xúc thăng trầm theo nhịp chữ.
“Cuốn tiểu thuyết thật tuyệt vời, với các chủ đề về tình yêu, công việc, tình dục và giáo dục, tác giả đã thành công lồng ghép vào trong đó những bi kịch thảm hại đến châm biếm xã hội và yếu tố gây cười. Làm thế nào chúng ta có thể tưởng tượng, nếu không có sự giúp đỡ của một cuốn tiểu thuyết như thế này, rằng cuộc sống của người Nhật có thể vừa đầy đau khổ và vừa tận hưởng cuộc sống cùng một lúc?” —Alan Cheuse for the Dallas Morning News
Một độc giả khác của tờ Mecha Mecha Media Blogspot cũng đưa ra lời bình luận:
“Higashino dường như đã tạo ra những nhân vật quá đỗi chân thực, điều này đã khiến bộ truyện càng thêm đáng tin và thật khó để đặt nó xuống một khi đã đọc.”
Bên cạnh việc chuyển ngữ, Bí Mật của Naoko còn được chuyển thể thành phim điện ảnh, sau khi tác phẩm gốc ra mắt tròn một năm, đạo diễn Yōjirō Takita đã ra mắt bộ phim Himitsu dựa theo tình tiết câu chuyện.
Không dừng lại ở đó, tác phẩm còn được chuyển thể thành bộ phim dài mười hai tập cùng tên Himitsu bởi đạo diễn Takahashi Nobuyuki và Karaki Akihiro vào năm 2010.
Trong tất cả các phiên bản, Himitsu (1999) đã danh giá được đề cử vào tuyển tập mười bộ phim hay nhất tại liên hoan 21st Yokohama Film Festival. Vào năm 2000, phim còn ẵm hai giải thưởng Diễn viên nữ xuất sắc nhất và Kịch bản xuất sắc nhất tại đại hội Sitges Film ở Thụy Điển.
Ngoài ra, phim The Secret của Pháp được thực hiện vào năm 2007 cũng dựa trên phiên bản Nhật này.
Bí Mật của Naoko và sự đón nhận của độc giả tại Việt Nam
Ở Việt Nam, cái tên Higashino Keiko đã quen thuộc với độc giả, sau những tác phẩm trinh thám nổi tiếng như Phía sau nghi can X, Bạch Dạ Hành, Sự cứu rỗi của thánh nữ, Ma nữ của Laplace, Trứng chim cúc cu này thuộc về ai và Ác Ý.
Keigo nhận được đa số nhận xét tích cực nhưng ít ai biết rằng, tại thời điểm ra mắt tác phẩm Bí Mật Của Naoko năm 2011, ông vẫn còn chưa thực sự nổi tiếng. Chính vì vậy, ban đầu cốt truyện mới lạ của bộ truyện nhận được rất nhiều nhận xét khiếm nhã.
Do đặc thù văn hóa của nước Việt Nam chúng ta còn hạn chế khi đề cập đến chuyện vợ chồng và chuyện tình dục nên khi nghe đến lời giới thiệu người vợ Naoko phải sống trong thân xác người con Monami, có một độc giả đã chia sẻ rằng:
“Ban đầu tôi cảm thấy khá là ngượng ngùng khi nghĩ tới chuyện tình dục của hai vợ chồng họ sẽ được giải quyết ra sao, nếu có thì tôi nghĩ cuốn tiểu thuyết này cũng bình thường.”
Lời giới thiệu Bí Mật Của Naoko tuy có những yếu tố nhạy cảm nhưng lại kích thích người đọc một cách lạ kỳ, vì vậy rất nhiều người chọn đọc tác phẩm này.
Khác với những lầm tưởng của họ, Bí Mật Của Naoko thực sự đã thay đổi hoàn toàn những suy nghĩ ban đầu vì cái kết quá bất ngờ.
“Dễ đoán rằng tình cảnh éo le này dễ dẫn đến vấn đề loạn luân và nhiều sự quái đản khác. Nhưng cũng vì do đã đoán trước được nên tôi thấy hoàn toàn bình thường, cộng với tư duy tôi khá thoáng khi tiếp cận nền văn hóa khác nên cũng thản nhiên trước văn hóa tình dục của người Nhật. Sự việc nằm trong tầm phán đoán thì không có gì shock cả, cho dù sự việc đó kinh khủng.
Nhưng nói như vậy thì có thể suy luận rằng việc làm tôi shock là việc không được đoán trước. Đó chính là đoạn kết truyện, tác giả lừa người đọc đến một happy ending khá cảm động, nhưng đoạn kết thì dẹp bỏ hết. Để chính xác hơn, tôi phải nói rằng kết thúc truyện này quá sốc.” – Goodread-ers Linh Nguyễn
Sở hữu nội dung cuốn hút là lý do mà Bí Mật Của Naoko ngày càng có nhiều người đọc hơn, góp phần xây dựng nên tên tuổi của tác giả, năm 2018, tác phẩm được nhà xuất bản Nhã Nam tái bản với màu bìa đỏ huyền diệu.
Hãy dành thời gian và tận hưởng, đây chắc chắn sẽ là một tác phẩm tuyệt vời dành cho bạn đọc yêu thích tâm linh nói riêng và người hâm mộ tiểu thuyết nói chung.
Ngọc Đức
