Nước lã mà vã nên hồ tay không mà nổi cơ đồ mới ngoan là lời khích lệ tinh thần chăm chỉ, vượt khó của người xưa. Hiểu câu tục ngữ này sao cho đúng nhất? Hãy cùng bài viết dưới đây tìm hiểu ngay.
“Nước lã mà vã nên hồ tay không mà nổi cơ đồ mới ngoan” là gì?
Trước tiên, hãy cùng tìm hiểu “Nước lã mà vã nên hồ tay không mà nổi cơ đồ mới ngoan” là gì? Từ đó, chúng ta mới đi tìm hiểu những điều mà cha ông ta muốn truyền dạy lại cho con cháu ra sao.
Nước lã mà vã nên hồ là gì?
Có rất nhiều người vì không hiểu được cách dùng từ nên hiểu sai ý nghĩa câu này.
“Hồ” ở đây là chỉ một loại bột lỏng được kết tinh từ nhiều thứ khác nhau. “Hồ” này được dùng làm chất liên kết các khối gạch, xi măng… trong sinh hoạt, xây dựng chứ không phải là “hồ” chứa nước. “Nước lã” là nước từ tự nhiên không có bất kỳ chất hỗ trợ làm kết dính vào nhau. Nước lã là thứ làm “dính” cấu trúc hồ nhưng phải thêm các nguyên liệu khác.
Câu “nước lã mà vã nên hồ” ý nói nếu chỉ có mỗi nước lã mà thiếu đi nguyên liệu khác thì việc làm hồ là điều đường như không thể. Vì cơ bản nước lã chỉ là nguyên liệu cần, không phải nguyên liệu chính để tạo ra “hồ” dùng xây dựng.
“Tay không mà nổi cơ đồ mới ngoan”
“Tay không” ở câu này có thể hiểu là người không có chỗ dựa, không có vốn liếng để hỗ trợ. Đây là những người sẽ phải tự mình cố gắng làm mọi việc trong cuốc sống. Thường như vậy người ta sẽ nghĩ rằng ai “tay không” sẽ đều thất bại. “Nổ cơ đồ” ở đây là làm nên việc lớn, thành công trong cuộc sống.
“Tay không mà nổi cơ đồ mới ngoan” ý chỉ những người một mình tự làm mọi thứ, tự gây dựng sự nghiệp lớn thành công là những người giỏi giang, có chí lớn. Đây là những người bản lĩnh, dám nghĩ dám làm mà không phải phụ thuộc nhờ cậy người khác. Người đời sẽ luôn nhìn họ với ánh mắt ngưỡng mộ, nghị lực.
Ý nghĩa “Nước lã mà vã nên hồ tay không mà nổi cơ đồ mới ngoan”
Cả câu “Nước lã mà vã nên hồ tay không mà nổi cơ đồ mới ngoan” với cách nói ẩn dụ là lời khẳng định chắc nịch về sự cố gắng của con người. Dù không có bất kỳ sự giúp đỡ nào, dù làm một mình nhưng vẫn sẽ thành công nếu đủ quyết tâm. Nhờ sự bản lĩnh, chăm chỉ và trí tuệ của bản thân mà chúng ta có thể làm mọi thứ mà không cần bất kỳ chỗ dựa nào.
Ngoài ra, câu tục ngữ còn là lời nhắc nhở về tinh thần tự lập, luôn sẵn sàng vượt qua khó khăn để làm việc, để phát triển. Cuộc sống không phải lúc nào cũng có đủ điều kiện để chúng ta bắt đầu làm gì đó. Tuy vậy, không phải vì thế mà chúng ta dễ dàng bỏ cuộc. Chỉ cần có ý chí, quyết tâm và sự kiên định thì dù có một mình, chỉ cần “nước lã” và “tay không” vẫn có thể tạo nên cơ đồ. Và khi đó, chắc chắn mọi người sẽ nhìn vào với ánh mắt khác.
Thông điệp truyền tải từ câu tục ngữ
Nhờ ý nghĩa sâu sa của “Nước lã mà vã nên hồ tay không mà nổi cơ đồ mới ngoan”, câu tục ngữ đã có những thông điệp vô cùng tích cực đến cuộc sống thường ngày:
- Khích lệ tinh thần vượt qua khó khăn, tự lập: Trong cuộc sống không phải lúc nào cũng màu hồng. Việc tự lập khi không có ai giúp đỡ không có gì đáng xấu hổ. Tự mình tạo nên sự nghiệp, phát triển bản thân sẽ rèn cho chúng ta nhiều đức tính tốt đẹp mà chưa chắc người được “hỗ trợ” đã có được. Vì thế, hãy luôn sẵn sàng vượt qua mọi rào cản, khó khăn của cuộc sống để đi lên tạo nên “cơ đồ” của bản thân mình.
- Ghi nhận sự cố gắng của mỗi người ở bất kỳ đâu: Bất kể là sự cố gắng nhiều hay ít, to hay nhỏ đều cần được ghi nhận. Tinh thần vượt khó, vượt khổ đã là điều xứng đáng được tôn vinh. Vì thế, chỉ cần có cố gắng, bất kể bạn là ai đều xứng đáng được công nhận. Và cũng đừng ngần ngại công nhận sự thành công của người khác.
Tục ngữ, ca dao về tinh thần vượt khó, vượt khổ
Có rất nhiều câu tục ngữ, ca dao mang ý nghĩa cổ vũ, ghi nhận tinh thần vượt qua gian khó để phát triển của con người:
- Chớ thấy sóng cả mã gãi tay chèo
- Có chí thì nên
- Tay làm hàm nhai, tay quai miệng trễ
- Hữu thẫn hữu khổ
- Muốn ăn thì lăn vào bếp
- Lửa thử vàng, gian nan thử sức
- Thua keo này, bày keo khác
- Có khó mới có miếng ăn/ Không dưng ai dễ đem phần đến cho.
- Nước chảy đá mòn
- Có công mài sắt có ngày nên kim.
Kết luận
“Nước lã mà vã nên hồ tay không mà nổi cơ đồ mới ngoan” mang những ý nghĩa vô cùng sâu sắc cho cuộc sống. Nhờ ý nghĩa câu tục ngữ này mà sự cố gắng, nỗ lực sẽ được phấn đấu hơn dù gặp hoàn cảnh nào. Dám nghĩ và dám làm sẽ mang đến cho con người nhiều trải nghiệm. Từ đó, bản thân mỗi người sẽ trưởng thành và vững chắc hơn.