Elvis Aaron Presley hay Elvis Presley là một ca sĩ, nhạc công, diễn viên huyền thoại người Mỹ và thường được biết đến với danh hiệu “Ông hoàng nhạc Rock & Roll”. Trong suốt sự nghiệp ca hát, ông đã lập nên hàng loạt kỷ lục vô tiền khoáng hậu, từ lượng khán giả xem trình diễn đến số đĩa nhạc được tiêu thụ.
Elvis Presley có tầm ảnh hưởng vô cùng lớn tới âm nhạc và nền văn hóa đại chúng, sự nghiệp của ông là nguồn cảm hứng bất tận cho nhiều nghệ sĩ, tiêu biểu như Bruce Springsteen, Jimi Hendrix, John Lennon, Elton John hay Shawn Mendes.
Thời thơ ấu khốn khó của Elvis Presley
Elvis Presley sinh năm 1935 tại một miền quê thuộc bang Mississippi, Hoa Kỳ. Mẹ của ông, bà Gladys khi đó mang bầu một cặp song sinh nhưng trớ trêu thay, chỉ Elvis ra đời còn người anh tên Jesse đã qua đời khi mới lọt lòng.
Là người con duy nhất, Elvis rất được cha mẹ quan tâm nên dù sống trong cảnh khốn khó nhiều năm, ông vẫn được chăm sóc hết sức cẩn thận. Dẫu vậy, cái nghèo đã đẩy người cha vào cảnh tù tội nên Elvis phải ở nhờ bên nhà họ hàng khi chỉ mới ba tuổi.
Cậu bé Elvis khi đó rất nhút nhát nhưng lại vô cùng thân thiết với cha mẹ, cũng chính mẹ của Elvis là người hàng ngày dắt cậu đến trường và đưa về nhà sau khi tan học. Tuy không mấy nổi bật và cũng ít giao lưu với bạn bè, Elvis Presley lại bộc lộ năng khiếu âm nhạc từ sớm.
Từ nhỏ, cậu vẫn thường hát theo giai điệu của những bài nhạc, lại thêm việc cha mẹ của Elvis thường đi hát ở một nhà thờ. Chính vì thế, cậu bé ấy dần hình thành niềm yêu thích với âm nhạc, mặc dù bản tính nhút nhát khiến Elvis chẳng bao giờ hát lớn thành lời.
Khi lên mười, một bước ngoặt lớn xảy ra và làm thay đổi hoàn toàn cuộc sống của cậu bé. Một giáo viên tại trường học đã khuyến khích Elvis Presley tham gia cuộc thi hát sau khi nghe cậu cất giọng trong buổi cầu nguyện.
Dẫu ngại ngùng, Elvis vẫn đăng ký tham gia và trong buổi trình diễn, cậu bé với bộ trang phục cao bồi đã hát vang ca khúc Old Shep của Red Foley và dành vị trí thứ năm chung cuộc.
Cây đàn Guitar đầu tiên và hành trình đến với âm nhạc
Trong ngày sinh nhật diễn ra vài tháng sau cuộc thi, Elvis Presley nhận được cây đàn guitar đầu tiên trong đời. Dẫu mong đợi những thứ khác như xe đạp hoặc súng trường, cậu vẫn tập chơi và một năm sau thì bắt đầu học guitar căn bản do chú của mình chỉ dạy.
Về sau, Elvis học cùng vị mục sư mới của nhà thờ trong vùng, đó là một chàng trai trẻ tên Frank Smith. Tuy mới 21 tuổi, Smith đã góp phần không nhỏ trong việc định hướng Elvis Presley theo đuổi âm nhạc.
“Elvis mua một quyển sách hướng dẫn chơi guitar và tập theo, sau đó tôi sẽ chỉ thêm một vài hợp âm mới cho cậu ấy. Tôi không hề dạy Elvis chơi đàn, tôi chỉ giúp cậu ấy thôi.” – Frank Smith.
Năm 1946, Elvis bước vào độ tuổi trung học nhưng với bản tính nhút nhát, cậu không kết bạn với ai và chỉ có cây đàn guitar song hành trong mỗi ngày đi học. Mặc cho những đứa trẻ khác trêu chọc, Elvis vẫn thường chơi đàn và hát một mình trong giờ nghỉ trưa.
Thời điểm đó, gia đình Elvis sống trong khu vực của cộng đồng da màu tại bang Mississippi, Hoa Kỳ, ở đây có một chương trình radio âm nhạc mang tên WELO. Cậu bé Elvis khi đó là người hâm mộ cuồng nhiệt của WELO và thường được dẫn đến tham quan trạm phát thanh của chương trình.
Cảm thấy hứng thú trước cậu nhóc hay ngượng ngùng nhưng có niềm yêu thích âm nhạc, ca sĩ nổi tiếng của WELO khi ấy là Mississippi Slim đã dạy Elvis Presley học hát và chơi đàn guitar. Từ đó, việc đến đài phát thanh hàng tuần để gặp Slim đã trở thành thói quen của Elvis.
Hai năm sau, nhờ Slim mà Elvis đã có suất diễn đầu tiên trên đài. Ban đầu, cậu từ chối vì sợ sân khấu nhưng sự can đảm đã dẫn dắt Elvis Presley vượt qua nỗi sợ hãi và biểu diễn thành công.
Đến cuối năm 1948, gia đình Elvis Presley một lần nữa chuyển nhà, lần này họ tới thành phố Memphis thuộc bang Tennessee. Khi ấy, mọi thứ khó khăn đến mức cả gia đình không có gì để ăn ngoài bánh mì và phải chuyển chỗ ở liên tục.
May mắn thay, sự hỗ trợ của chính quyền đã đến kịp lúc và cả ba có thể thuê được một ngôi nhà nhỏ trong khu nhà cộng đồng Lauderdale Courts. Cha mẹ có công việc để nuôi sống gia đình còn Elvis thì được gửi đến một trường trung học trong vùng.
Thời gian đầu ở môi trường mới, Elvis Presley hoàn thành tất cả môn học với điểm số cao nhưng chỉ duy nhất môn Âm nhạc thì bị điểm C vì giáo viên cho rằng cậu không thể hát. Để chứng minh cô giáo đã sai, Elvis liền mang đàn guitar đến trường và biểu diễn bài Keep Them Cold Icy Finger Off Me.
Elvis Presley đã trình diễn ca khúc Keep Them Cold Icy Finger Off Me khi còn đi học
Những năm cuối trung học đã chứng kiến sự thay đổi bất ngờ của Elvis Presley, cậu nhóc ít nói ngày nào giờ đã trở thành một chàng trai vô cùng thu hút. Hàng ngày, Elvis chăm chút cho mái tóc với dầu dưỡng và Vaseline, nuôi tóc mai để trông thật trưởng thành.
Quan trọng hơn, Elvis Presley giờ đã tự tin hơn hẳn và cũng tham gia hoạt động ngoại khóa nhiều hơn. Cậu trở thành khách quen của chuỗi đêm nhạc All-Night Gospel Singings và không bỏ lỡ buổi diễn nào, dòng nhạc Gospel về sau cũng trở thành nguồn cảm hứng lớn cho Elvis.
Những bước đi đầu tiên trong sự nghiệp âm nhạc của Elvis Presley
Tháng Tư năm 1953, Elvis lấy hết can đảm để tham gia cuộc thi tài năng Annual Minstrel. Cậu đã hát bài Till I Waltz Again with You và sau phần trình diễn này, Elvis trở nên nổi tiếng trong trường. Không ai nghĩ rằng cậu học sinh ít nói và hay xấu hổ đó lại có thể hát hay đến vậy.
Vài tháng sau, Elvis tốt nghiệp trung học và quyết định trở thành một nghệ sĩ thực thụ. Trong thời gian này, cậu thường xuyên đến văn phòng của hãng đĩa Sun Records để thu âm hai bài hát My Happiness và That’s When Your Heartaches Begin.
My Happiness – bản thu âm đầu tiên của Elvis Presley
Sau này, Elvis tiết lộ đó là món quà sinh nhật dành cho mẹ nhưng Peter Guralnick, tác giả chuyên viết tiểu sử thì cho rằng Elvis Presley làm vậy để được hãng đĩa phát hiện và ký hợp đồng.
Dù không ai rõ mục đích thực sự nhưng sau cùng, giám đốc hãng đĩa Sam Phillips đã để mắt tới chàng trai trẻ, ông yêu cầu nhân viên ghi lại tên và hứa sẽ gọi cho anh. Tuy nhiên, đã không có cuộc gọi nào xảy ra dẫu Elvis đã đến văn phòng của hãng để dò hỏi và thậm chí còn thu âm thêm hai ca khúc nữa.
Không bỏ cuộc, Elvis Presley đăng ký thử giọng cho một ban nhạc địa phương nhưng không được nhận vì họ cho rằng anh không biết hát. Lời khuyên duy nhất mà Elvis nhận được là hãy quay về công việc lái xe tải khi đó và đừng mơ mộng.
Bước ngoặt lớn và đĩa đơn đầu tiên
Những tưởng hành trình theo đuổi âm nhạc của Elvis Presley đến đây là kết thúc thì cuối cùng, vận may đã mỉm cười với anh khi vị giám đốc Sam Phillips bắt đầu tìm kiếm một giọng ca có thể hát được dòng nhạc của người da đen. Khi đang loay hoay thì ông chợt nhớ đến Elvis, chàng trai trẻ từng được ghi lại tên năm xưa.
“Đó phải là một người da trắng, một người có giọng hát và phong cách như một người da đen. Nếu tôi tìm được người đó, tôi có thể kiếm cả tỉ đô.”
Một cuộc hẹn nhanh chóng được sắp xếp giữa Elvis Presley và Sam Phillips cùng hai nhạc công Bill Black và Scotty Moore. Buổi gặp mặt không thu được kết quả gì khi cả ba đều không mấy ấn tượng với Elvis, cho đến khi anh mang đàn guitar ra.
Khi ấy, Elvis đã biểu diễn một ca khúc Blues từ năm 1946, That’s All Right và không chỉ hát, anh đã thực sự trình diễn khi ôm đàn và nhảy múa khắp phòng.
Sự cuồng nhiệt của anh đã lôi kéo được cả Bill và Scotty cùng tham gia, thậm chí Sam Phillips phải yêu cầu họ diễn lại. Tuy vậy, khoảnh khắc đó đã giúp Sam nhận ra thứ ông tìm kiếm bao lâu nay, một thứ gì đó thực sự “khác biệt và nguyên bản”.
Sau buổi gặp gỡ, cả bốn người lao vào làm việc để thu âm lại ca khúc và ba ngày sau, phiên bản That’s All Right của Elvis Presley được phát trên chương trình của DJ Dewey Phillips. Đó là một bản nhạc vô cùng quyến rũ khi mở đầu và kết thúc đều bằng guitar xen lẫn với giọng hát đầy tự tin của chàng trai trẻ.
Elvis Presley – That’s All Right
Ca khúc nhận được phản ứng bùng nổ khi thính giả của chương trình liên tục gọi điện để hỏi về danh tính chàng ca sĩ, đa phần họ đều cho rằng đó là chất giọng của một ca sĩ da đen. Đứng trước thành công của That’s All Right, Sam Phillips quyết định phát hành đĩa đơn cho ca khúc.
Khi ấy, một đĩa đơn muốn được ra mắt thì phải bao gồm hai bài hát. That’s All Right đã gây được tiếng vang và họ cần thêm một bài nữa, cuối cùng bốn người quyết định thu âm ca khúc Blue Moon of Kentucky của Bill Monroe.
Elvis Presley – Blue Moon of Kentucky
Sau vài đêm làm việc, đĩa đơn đầu tay của Elvis Presley được ra mắt vào tháng Bảy năm 1954 và bán được hơn hai mươi nghìn bản. Thậm chí, đĩa đơn này còn đứng thứ tư trên bảng xếp hạng địa phương của thành phố Memphis.
Những màn trình diễn đầu tiên của Elvis Presley
Bộ ba Elvis, Bill và Scotty đã có buổi trình diễn đầu tiên tại một câu lạc bộ nhỏ là Bon Air. Cuối tháng đó, họ xuất hiện tại công viên Overton và biểu diễn cùng ca sĩ nhạc đồng quê Slim Whitman.
Lần này, một sự kiện đã xảy ra và trở thành đặc trưng trong phong cách trình diễn của Elvis Presley. Vốn sợ sân khấu nên chân Elvis đã rung mạnh, việc anh mặc quần ống rộng càng khiến từng chuyển động của đôi chân đều có thể nghe rõ.
“Tôi đã vô cùng sợ hãi. Đó là lần đầu tiên tôi xuất hiện trước đám đông lớn như vậy. Tôi bước ra và hát, rồi mọi người bắt đầu la hét và tôi thì không hiểu vì sao.”
Elvis nghe thấy tiếng la hét từ phía khán giả và cho rằng họ đang chế giễu mình nhưng trên thực tế, đám đông đang tỏ ra phấn khích vì hành động của anh. Ba người càng hát, khán giả càng cuồng nhiệt và như bị cuốn hút vào màn trình diễn.
Sau đêm đó, Bill và Scotty đã rời ban nhạc của mình để tập trung biểu diễn cùng Elvis Presley. Hai người chỉ dẫn Elvis từ cách đứng khi hát cho đến cách cầm đàn guitar sao cho thật “nghệ”, tất cả chỉ để đảm bảo anh chàng sẽ không gặp rắc rối nào trên sân khấu.
Kết quả từ màn trình diễn tại công viên Overton đã củng cố thêm niềm tin của Sam Phillips vào Elvis Presley, ông lập tức xúc tiến việc ra mắt đĩa đơn thứ hai của Elvis, Good Rocking Tonight. Đĩa đơn này bao gồm hai ca khúc là Good Rocking Tonight và I Don’t Care if the Sun Don’t Shine, doanh số bán ra thậm chí đã vượt mốc năm trăm nghìn bản.
Elvis Presley – Good Rocking Tonight
Ngoài ra, Sam Phillips còn gặp gỡ với nhiều tên tuổi trong nền công nghiệp âm nhạc để quảng bá cho Elvis Presley. Trong số những người đó có Jim Denny, quản lý của chương trình âm nhạc Grand Ole Opry tổ chức hàng tuần tại bang Tennessee.
Thoạt đầu khi nghe bản thu âm của Elvis, Jim không mấy hứng thú nhưng trước sự kiên trì của Sam Phillips, ông đã đồng ý cho họ biểu diễn trong chương trình. Tuy nhiên, đó là lần duy nhất Elvis xuất hiện ở Grand Ole Opry bởi Jim cho rằng hình ảnh của anh không phù hợp với khán giả.
Vài tháng sau, Elvis Presley có một suất diễn tại Lousiana Hayride, đây là chương trình có quy mô rất lớn khi được phát sóng trên 28 bang của Hoa Kỳ và có lượng người xem đông đảo. Trùng hợp thay, Lousiana Hayride chính là chương trình đối thủ của Grand Ole Opry.
Màn trình diễn đó của Elvis Presley đã giúp anh ký được hợp đồng trình diễn với Lousiana Hayride. Sau đó, Elvis còn xuất hiện trên sóng truyền hình của kênh KSLA-TV và thử giọng cho chương trình Arthur Godfrey’s Talent Scouts của đài CBS.
Bản hợp đồng với RCA Records và bước đột phá trong sự nghiệp
Đầu năm 1955, Elvis ký hợp đồng với Bob Neal, người đã giúp anh có được màn trình diễn tại công viên Overton. Sau này, Bob trở thành quản lý của Elvis và hết lòng trợ giúp anh trên con đường âm nhạc.
Đến cuối năm, Elvis Presley phát hành đĩa đơn thứ ba I Forgot to Remember to Forget và sản phẩm này nhanh chóng leo lên vị trí đầu BXH Billboard Coutry Music. Về sau, ca khúc này được ban nhạc huyền thoại The Beatles trình diễn lại trên chương trình From Us To You của đài BBC.
Elvis Presley – I Forgot to Remember to Forget
Thời điểm đó, nhờ làm việc cật lực suốt một năm mà Elvis trở thành một ngôi sao trong khu vực bang Tennessee. Nhiều hãng đĩa muốn chiêu mộ anh và sau khi nhận được lời đề nghị từ ba hãng đĩa lớn, Elvis quyết định đầu quân về RCA Records.
Ngay sau đó, Elvis Presley phát hành đĩa đơn Heartbreak Hotel và đạt được nhiều thành tích ấn tượng. Không chỉ leo lên vị trí quán quân BXH Billboard Hot 100, Heartbreak Hotel cũng đạt thứ hạng cao tại nhiều bảng xếp hạng khác.
Elvis Presley – Heartbreak Hotel
Về sau, Heartbreak Hotel cũng trở thành một trong những ca khúc nổi tiếng nhất của Elvis Presley, nó gây ảnh hưởng lớn đến nhiều thế hệ nghệ sĩ như George Harrison của “tứ quái” The Beatles hay Robert Plant của ban nhạc Led Zeppelin.
“Mọi người ở tuổi của tôi đều phát cuồng vì bài hát. Anh ấy trông rất ngầu, điển trai và vô cùng nhiệt huyết” – Robert Plant
Không chỉ nhận được sự yêu thích của khán giả, Heartbreak Hotel cũng được lòng giới chuyên môn. Năm 1995, ca khúc được đưa vào Grammy Hall of Fame và đến năm 2004 thì lọt vào danh sách 500 ca khúc vĩ đại nhất mọi thời đại và còn được tôn vinh trong Đại sảnh danh vọng Rock & Roll.
Để quảng bá cho ca khúc, Elvis Presley đã biểu diễn trên chương trình Stage Show của đài CBS, đánh dấu lần đầu xuất hiện trên sóng truyền hình quốc gia. Chỉ trong hai tháng, Elvis đã tham gia chương trình này tới sáu lần để biểu diễn các ca khúc đã ra mắt từ trước đó.
Tiếp nối thành công của Heartbreak Hotel nên hai tháng sau, Elvis Presley đã cho ra mắt album đầu tay mang tên chính mình. Album này bao gồm mười hai bài hát, một số được phát hành từ trước và một số được sáng tác mới như I’ll Never Let You Go (Little Darlin’) hay One Sided Love Affair.
Elvis Presley – I’ll Never Let You Go (Little Darlin’)
Bìa album khi ấy là hình ảnh Elvis Presley vừa hát vừa chơi đàn guitar, nó trở thành một biểu tượng âm nhạc khi thể hiện được tinh thần của dòng nhạc Rock & Roll. Đến năm 1991, ảnh bìa của Elvis Presley được tạp chí Rolling Stones xếp vào danh sách 100 bìa album vĩ đại nhất và trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều nghệ sĩ sau này.
Không những thế, Elvis Presley còn ghi nhận những thành công lớn về mặt thương mại, đây là album Rock & Roll đầu tiên bán được một triệu bản và đứng đầu BXH Billboard Top Pop Albums trong mười tuần liên tiếp.
Những cột mốc mới trong sự nghiệp của Elvis Presley
Sau khi phát hành album Elvis Presley, Elvis đã miệt mài trình diễn tại nhiều nơi trên khắp nước Mỹ, từ thành phố San Diego ở bờ Tây đến thành phố Nashville ở vùng Đông Nam đất nước.
Trong một lần lưu diễn tại Las Vegas hoa lệ, Elvis Presley đã đi xem chương trình ca nhạc của Freddie Bell and the Bellboys, một nhóm nhạc khá nổi tiếng thời đó và bị thu hút bởi cách họ trình diễn ca khúc Hound Dog của Jerry Leiber và Mike Stoller.
Vì quá yêu thích ca khúc này, Elvis quyết định Hound Dog sẽ là phần kết màn của mình mỗi lần biểu diễn tại Las Vegas. Bản gốc của bài hát có nhịp điệu mạnh mẽ, nồng nhiệt nhưng Elvis Presley đã khiến nó trở nên chậm rãi và thậm chí là có chút hài hước.
Elvis Presley – Hound Dog
Phiên bản của Elvis Presley nhận được một số phản ứng tích cực khi có người ca ngợi đây là bước tiến lớn của dòng nhạc Rock & Roll. Dẫu vậy, những ý kiến trái chiều là không thể tránh khỏi, thậm chí có người cho rằng Elvis đã thực hiện “Blackface”, chỉ việc hóa trang và bắt chước người da đen để chế giễu họ.
Tuy vậy, đây vẫn là một trong những đĩa đơn thành công nhất của Elvis Presley khi tiêu thụ được bốn triệu bản tại Hoa Kỳ. Đồng thời, Hound Dog cũng được ghi danh vào Grammy Hall of Fame và được ca ngợi là một trong những ca khúc định hình của thể loại Rock & Roll.
Năm 1956, Elvis Presley lần đầu tiên xuất hiện trên The Ed Sullivan Show, chương trình truyền hình huyền thoại của Hoa Kỳ. Ban đầu, Ed Sullivan không muốn mời Elvis đến vì cho rằng hình ảnh của chàng ca sĩ không phù hợp, tuy nhiên sau khi biết những chương trình mà Elvis tham gia đều có đông đảo người theo dõi thì ông đã thay đổi ý định.
Elvis trình diễn Hound Dog trên The Ed Sullivan Show
Màn trình diễn của Elvis Presley trên The Ed Sullivan Show đã thu hút sáu mươi triệu khán giả, đây là con số kỷ lục đối với truyền hình Hoa Kỳ thời bấy giờ. Về sau, Elvis xuất hiện thêm ba lần nữa và mỗi lần biểu diễn của anh trên The Ed Sullivan Show đều ghi nhận kỷ lục về số lượng người xem.
Một tháng sau đó, Elvis Presley đã phát hành album thứ hai mang tên Elvis. Album này bao gồm mười hai bài hát, trong đó có ca khúc Old Shep mà Elvis đã biểu diễn khi còn là một cậu bé mười tuổi.
Ngay sau khi ra mắt, Elvis đã đạt thứ hạng quán quân trên BXH Billboard 200 và giữ vững vị trí này trong năm tuần liên tiếp. Nhờ đó, Elvis Presley trở thành nghệ sĩ đầu tiên có hai album đứng đầu BXH Billboard 200 trong cùng một năm.
Cũng trong khoảng thời gian này, Elvis đã có lần đầu thử sức với vai trò diễn viên khi tham gia Love Me Tender, bộ phim cùng tên với một đĩa đơn của anh. Dẫu vai diễn của Elvis Presley nhận về nhiều đánh giá tiêu cực của giới phê bình, anh vẫn được khen ngợi vì thái độ nghiêm túc.
Sau khi khởi chiếu, Love Me Tender đạt mốc doanh thu một triệu đô và thành tích này được xem là khả quan trong thời điểm bấy giờ, việc thử sức với điện ảnh cũng đã kết lại một năm thành công của Elvis.
Đến năm 1957, Elvis Presley “đại thắng” trên mọi mặt trận khi ba đĩa đơn mà anh phát hành năm đó là Too Much, All Shook Up và (Let Me Be Your) Teddy Bear đều đứng đầu BXH Billboard Top 100.
Cuối năm đó, chàng ca sĩ phát hành album phòng thu thứ ba mang tên Elvis’s Christmas Album với các ca khúc truyền thống trong dịp Giáng sinh như White Christmas hay I’ll Be Home for Christmas.
Elvis Presley – I’ll Be Home for Christmas
Một lần nữa, Elvis lại thống trị các bảng xếp hạng và Elvis’s Christmas Album trở thành album Giáng sinh bán chạy nhất tại Hoa Kỳ.
Ngoài âm nhạc, Elvis Presley cũng năng nổ hoạt động trong địa hạt điện ảnh, sự nổi tiếng của Elvis Presley đã giúp chàng ca sĩ điển trai nhận về rất nhiều lời mời đóng phim.
Tiếp nối Love Me Tender, Elvis đã có vai chính trong hai bộ phim âm nhạc là Loving You và Jailhouse Rock. Doanh thu của hai bộ phim này đều cán mốc triệu đô, album nhạc phim cùng tên do Elvis trình bày cũng lần lượt đứng đầu các bảng xếp hạng âm nhạc.
Quãng thời gian đi nghĩa vụ và biến cố gia đình
Tháng Tám năm 1958, mẹ Elvis Presley được chẩn đoán mắc bệnh viêm gan, sức khỏe của bà tụt dốc nhanh chóng và qua đời chỉ vài ngày sau đó. Khi biết tin, Elvis đã sốc nặng và quỳ gối bên mẹ hàng giờ, người ta nói rằng anh không bao giờ là Elvis của trước đây nữa.
Hai tháng sau, Elvis Presley chính thức nhập ngũ và hoạt động tại nước Đức, anh gây ấn tượng với đồng đội bởi tính cách khiêm nhường và hào phóng của mình. Elvis cũng học được nhiều kỹ năng mới, trong đó có môn võ karate mà sau này anh áp dụng vào các màn trình diễn của mình.
Cũng trong khoảng thời gian này, Elvis Presley đã gặp gỡ một cô gái mười bốn tuổi tên Priscilla Beaulieu, người sau này trở thành vợ của Elvis. Tiếc rằng, Priscilla đã viết trong cuốn sách Elvis and Me rằng cuộc hôn nhân của họ không hạnh phúc và họ đã chia tay sau sáu năm chung sống.
Trong khoảng thời gian nhập ngũ, Elvis Presley vẫn phát hành các đĩa đơn đã thu âm từ trước để hạn chế tối đa khoảng trống trong sự nghiệp. Nổi bật trong số đó là các bản hit Hard Headed Woman, Don’t hay A Big Hunk o’ Love, các ca khúc này đều đạt thứ hạng quán quân trên BXH Billboard Hot 100.
Elvis Presley – A Big Hunk o’ Love
Ngoài ra, các ca khúc One Night, Wear My Ring Around Your Neck và (Now and Then There’s) A Fool Such as I cũng nhận được nhiều sự chú ý, góp phần khẳng định vị thế của Elvis trong làng nhạc thời bấy giờ. Một số album tổng hợp các bài hát cũ của Elvis Presley cũng được phát hành và đều đạt thành tích tốt.
Thập niên 60 và những nỗ lực diễn xuất của Elvis Presley
Đầu năm 1960, Elvis Presley xuất ngũ về nước và lập tức vào phòng thu âm để làm việc cho album mới. Đến tháng Tư, album Elvis Is Back ra mắt, tiếp tục đi theo dòng nhạc Rock trước đây nhưng “Pop” hơn và dễ nghe hơn trước.
Ca khúc Make Me Know trong album Elvis Is Back
Elvis Is Back được đánh giá là hay hơn bất cứ sản phẩm nào trước đây của Elvis Presley khi cho thấy một hình tượng trưởng thành và chín chắn. Tuy nhiên, thành công thương mại của Elvis Is Back lại khá khiêm tốn, album chỉ bán được ba trăm nghìn bản và đứng thứ hai trên BXH Billboard 200.
Cuối năm đó, Elvis Presley cũng phát hành thêm một album nữa là His Hand In Mine, album này thậm chí còn không thành công bằng album trước khi chỉ xếp hạng thứ mười ba. Tuy nhiên, có lẽ Elvis không quá bận tâm đến điều này khi His Hand In Mine đi theo thể loại Gospel, dòng nhạc yêu thích của Elvis từ khi còn nhỏ thay vì phong cách mà khán giả đại chúng yêu thích.
Trong khoảng thời gian này, Elvis Presley cũng tập trung nhiều hơn vào diễn xuất thay vì âm nhạc. Bộ phim đầu tiên của Elvis sau khi xuất ngũ, G.I. Blues đã hạng á quân tại lễ trao giải Laurel trong hạng mục Nhạc kịch còn album nhạc phim đứng đầu BXH Billboard 200, thành công hơn cả hai album trước của Elvis.
Từ năm 1961 đến năm 1969, mỗi năm Elvis đều tham gia từ hai đến ba bộ phim, chủ yếu đi theo hướng phim nhạc kịch nhằm khai thác triệt để lợi thế về giọng hát và khả năng trình diễn của mình.
Các bộ phim tuy không nhận được đánh giá cao về mặt chuyên môn nhưng đều đạt thành tích phòng vé rất tốt, chủ yếu là do danh tiếng của Elvis Presley.
Điểm sáng lớn nhất của các dự án này đều đến từ phần nhạc phim, đây cũng là địa hạt an toàn của Elvis. Các album khi phát hành đều đạt thứ hạng tốt trên BXH Billboard 200 với ba album quán quân là G.I. Blues, Blue Hawaii và Roustabout.
Một số ca khúc từ các album cũng trở thành bản hit, trong đó nổi bật nhất là Can’t Help Falling In Love With You. Bản ballad chậm rãi này về sau cũng trở thành một trong những bài hát nổi tiếng nhất của Elvis Presley và được trình diễn lại bởi nhiều nghệ sĩ như Celine Dion hay Ed Sheeran.
Elvis Presley – Can’t Help Falling In Love
Tuy nhiên, ở nửa sau thập niên 60, thành tích âm nhạc của Elvis Presley bắt đầu đi xuống khi các album Elvis phát hành đều không đạt thành tích cao. Các đĩa đơn còn “khiêm tốn” hơn khi hầu hết đều nằm ở nửa dưới của BXH Billboard Hot 100.
Âm nhạc của Elvis Presley thời kì này bị cho là quá công thức và thiếu sáng tạo, không còn cho thấy sự phá cách và chất Rock & Roll đã làm nên tên tuổi của nam danh ca huyền thoại. Elvis vẫn hát và trình diễn tốt nhưng như vậy là không đủ để lôi cuốn khán giả.
Một trong số ít điểm sáng là album How Great Thou Art được phát hành năm 1967, album hiếm hoi không phải nhạc phim của Elvis. Tuy không thành công về mặt thương mại, ca khúc chủ đề cùng tên đã mang về cho nam ca sĩ giải Grammy đầu tiên trong sự nghiệp.
Elvis Presley – How Great Thou Art
Bản thân Elvis Presley cũng không hề hạnh phúc với những gì mình đang làm, nam danh ca thường bày tỏ sự chán chường với những ca khúc mình đã phát hành. Chính vì vậy, sau khi bản hợp đồng đóng phim với Paramount Pictures kết thúc, Elvis đã nhanh chóng quay trở lại với âm nhạc.
Màn trở lại ngoạn mục với âm nhạc của Elvis Presley
Đến năm 1968, Elvis Presley đã tổ chức ‘68 Comeback Special, buổi hòa nhạc đầu tiên sau nhiều năm chỉ tập trung cho điện ảnh. Ban đầu, đây chỉ là màn trình diễn nhằm kỷ niệm lễ Giáng sinh nhưng đội ngũ của Elvis đã quyết định làm nhiều hơn để làm mới hình ảnh của nam ca sĩ huyền thoại và tiếp cận nhóm khán giả trẻ tuổi.
Chỉ với năm mươi phút trình diễn, Elvis Presley đã chứng tỏ rằng danh xưng Ông hoàng nhạc Rock & Roll vẫn luôn dành cho bản thân mình. Trong bộ đồ da ôm sát cùng chiếc mic đứng, Elvis đã gợi lại hình ảnh chàng trai trẻ nhiệt huyết từng khuynh đảo thế giới năm nào.
Elvis Presley trình diễn That’s All Right tại ’68 Comeback Special
Buổi trình diễn còn chứng kiến cảnh Elvis bày tỏ suy nghĩ về những sự kiện xã hội như vụ ám sát luật sư Robert F. Kennedy, mục sư Martin Luther King Jr. hay những giây phút giãi bày về sự nghiệp, cho thấy một Elvis Presley trưởng thành và nghiêm túc hơn bao giờ hết.
‘68 Comeback Special nhận được vô số lời khen ngợi từ khán giả, truyền thông và giới phê bình. Các ấn phẩm như DVD và album ghi lại buổi trình diễn cũng đạt thứ hạng cao trên nhiều bảng xếp hạng và cán mốc doanh thu một triệu bản.
“Có điều gì đó rất đặc biệt khi nhìn thấy anh ấy tìm lại bản thân mình sau một quãng thời gian dài lạc lối. Anh ấy hát với thứ sức mạnh mà chúng ta không còn thấy ở những ca sĩ Rock & Roll nữa” – Tạp chí Eye
Quan trọng hơn, buổi hòa nhạc này đã đánh dấu việc Elvis Presley chính thức quay trở lại để viết tiếp câu chuyện âm nhạc còn dang dở. Sau khi ‘68 Comeback Special kết thúc, Elvis đã lao vào phòng thu để làm việc cho album mới, From Elvis in Memphis, ra mắt vào năm 1969.
Video ghi lại quá trình thu âm album From Elvis in Memphis của Elvis Presley
Mang âm hưởng của thành phố Memphis nơi Elvis Presley đã gây dựng sự nghiệp, From Elvis in Memphis là một đĩa nhạc thời thượng, đậm chất Rock & Roll thương hiệu của Elvis.
Khoảng thời gian thu âm album này trùng với dịp sinh nhật một tuổi của Lisa Marie, con gái duy nhất của Elvis Presley với người vợ Priscilla. Có lẽ đó cũng là lý do mà Elvis đã thu âm Don’t Cry Daddy, về sau Lisa cũng phát hành một video song ca cùng cha ca khúc này.
Don’t Cry Daddy trình diễn bởi Lisa Marie, con gái của Elvis Presley
Sau khi phát hành From Elvis in Memphis, Elvis Presley đã khởi động các chuyến lưu diễn và buổi hòa nhạc từ London đến Las Vegas. Khán giả vẫn chào đón danh ca huyền thoại nồng nhiệt như xưa và Elvis vẫn trình diễn mê say như thuở nào.
Năm 1971, Elvis Presley được vinh danh là một trong Mười gương mặt trẻ tiêu biểu của Hoa Kỳ vì những đóng góp và ảnh hưởng đến cộng đồng. Cùng năm đó, Elvis trở thành ca sĩ Rock & Roll đầu tiên được trao tặng giải Thành tựu trọn đời tại lễ trao giải Grammy.
Sức khỏe tụt dốc và những màn trình diễn cuối cùng
Năm 1972, Elvis Presley phát hành album He Touched Me thuộc thể loại Gospel và chiến thắng giải Grammy thứ hai. Đồng thời, bộ phim tài liệu Elvis On Tour phát hành cùng thời điểm cũng mang về một giải Quả Cầu Vàng cho Elvis ở hạng mục Phim tài liệu xuất sắc nhất.
Khoảng thời gian này, Elvis Presley tập trung chủ yếu vào việc tổ chức các chuyến lưu diễn, lẽ tất yếu với những tên tuổi lớn đã hoạt động lâu dài. Nổi bật trong số đó là chuỗi bốn đêm nhạc cháy vé tại quảng trường Madison Square Garden, album Elvis: As Recorded at Madison Square Garden cũng trở thành một trong những album bán chạy nhất của nam ca sĩ huyền thoại.
Elvis Presley trình diễn tại Madison Square Garden
Năm 1973, Elvis lại tiếp tục lập nên kỷ lục mới khi tổ chức hai buổi hòa nhạc phục vụ từ thiện mang tên Aloha from Hawaii. Số liệu ước tính cho thấy Aloha from Hawaii đã thu hút hơn một tỉ người xem trên 36 quốc gia, album phát hành sau đó cũng đứng đầu BXH Billboard 200.
Không chỉ vậy, Aloha from Hawaii còn tạo ra tầm ảnh hưởng lớn về mặt văn hóa khi đây là buổi hòa nhạc đầu tiên của một nghệ sĩ solo được phát sóng toàn cầu qua vệ tinh đến nhiều nước, bao gồm Nhật Bản, Thái Lan và Úc.
Hai bộ trang phục màu trắng với hình đại bàng đính đá mà Elvis Presley mặc hôm đó cũng trở thành biểu tượng văn hóa. Một trong số đó hiện đang được trưng bày tại biệt thư Graceland nơi Elvis từng sinh sống, bộ còn lại được đem đấu giá với con số lên đến hơn một trăm nghìn đô.
Tuy nhiên, việc đi tour thường xuyên trong khoảng thời gian này đã khiến vợ chồng nhà Presley xa cách, cả hai đều không gần gũi nhau mà lại có những mối quan hệ bên ngoài.
Cuối cùng, Elvis Presley và vợ đã ly di dị vào năm 1972, điều này về sau đã khiến Elvis đau khổ rất nhiều, chỉ sau nỗi đau mất mẹ.
Thời gian sau đó, sức khỏe Elvis Presley tụt dốc không phanh, phần vì những biến cố gia đình, phần vì khoảng thời gian dài nghiện dùng thuốc giảm đau và lao động quá sức. Hình ảnh Elvis thở dốc, chân run rẩy, nói không ra hơi xuất hiện ngày một thường xuyên hơn.
Thế nhưng đối với người nghiện công việc như Elvis, những khó khăn này không phải là rào cản đối với ông. Elvis Presley vẫn có đến vài trăm buổi hòa nhạc, thu âm sáu album trong vòng ba năm, cho dù đôi chân có đứng không vững thì niềm đam mê âm nhạc của ông vẫn mãnh liệt như thế.
Như đáp lại nhiệt huyết của Elvis, các album này đều sở hữu thứ hạng rất cao trên các bảng xếp hạng và nhận được nhiều lời tán dương từ khán giả. Những Promised Land (1975), From Elvis Presley Boulevard, Memphis, Tennessee (1976) hay Moody Blue (1977) là minh chứng rõ ràng cho danh hiệu “Ông hoàng nhạc Rock & Roll”.
Elvis Presley – Moody Blue
Tuy nhiên, điều gì đến thì vẫn phải đến, không cách nào có thể cứu vãn tình trạng tồi tệ của Elvis Presley. Những ngày sau đó, ông không thể đứng vững trên sân khấu và phải hủy rất nhiều buổi diễn.
Vào cái đêm ngay trước buổi hòa nhạc tại Memphis, Elvis Presley được phát hiện đã qua đời trên sàn nhà tắm. Đó là ngày 16 tháng Tám năm 1977, ngày cả thế giới mất đi một huyền thoại.
Đám tang của nam danh ca được tiến hành vào hai ngày sau đó, ông được chôn cất ngay cạnh mẹ của mình.
Ảnh hưởng của Elvis Presley đến nền âm nhạc và văn hóa đại chúng
“Elvis Presley đã tạo ra Rock & Roll”, “Lịch sử âm nhạc được chia làm hai giai đoạn: trước và sau khi Elvis xuất hiện”. Đây là hai trong số vô vàn những nhận định về những di sản mà Elvis Presley đã để lại cho nền âm nhạc.
Elvis Presley đã khiến Rock & Roll trở thành một dòng nhạc phổ biến, các ca khúc, phong cách trình diễn cũng như phục trang của ông được coi là tiêu chuẩn của Rock & Roll. Cũng chính người đàn ông này đã mở ra cánh cửa cho âm nhạc của người Mỹ gốc Phi đến với khán giả đại chúng.
Bởi vì giới trẻ khi ấy chưa được tiếp xúc nhiều với văn hóa Mỹ gốc Phi, phong cách của nam danh ca trở thành một điểm nhấn khác biệt.
Elvis Presley chịu ảnh hưởng sâu sắc bởi âm nhạc của các nghệ sĩ người Mỹ gốc Phi như Fats Domino hay B.B. King và không ngần ngại bày tỏ sự ngưỡng mộ với họ, dù thời điểm đó vấn nạn phân biệt chủng tộc vẫn còn rất nặng nề ở Mỹ.
Ảnh hưởng của ông không chỉ giới hạn trong âm nhạc mà còn góp phần thay đổi bối cảnh xã hội, giúp người Mỹ gốc Phi và văn hóa của họ trở nên phổ biến và nhận được sự tôn trọng.
Suốt những năm 50 của thế kỷ 19, R&B và Rock & Roll đã trở thành một làn sóng âm nhạc mà tâm điểm của nó chính là Elvis. Khán giả yêu âm nhạc của Elvis Presley, yêu cách giọng ca huyền thoại gằn giọng đầy cuồng nhiệt hay lắc hông mạnh mẽ khi trình diễn.
Phong cách trình diễn và sự đào hoa của Elvis Presley đã khiến thanh thiếu niên xứ cờ hoa phát cuồng, các cô gái trẻ tuổi thì mê mệt còn các cậu trai thì cố hết sức để trông giống Elvis. Từ kiểu tóc, cách ăn mặc đến phong thái của ông đều trở thành xu hướng.
Tuy nhiên, Elvis Presley cũng nhận về không ít chỉ trích cho sự táo bạo đó của mình, đa phần đến từ những người lớn tuổi. Họ lo ngại khi Elvis quá nổi tiếng với giới trẻ và cho rằng ông sẽ là một tấm gương xấu.
Các bài hát của Elvis cũng bị cho là “gợi dục”, phần lời của một vài ca khúc như Love Me Tender hay Don’t Be Cruel đã gây tranh cãi lớn. Trong khi ấy, những điệu nhảy với mic của ông thì khiến một bộ phận khán giả tức giận và la ó.
Elvis Presley – Don’t Be Cruel
Thế nhưng với người trẻ, hình ảnh của Elvis Presley lại nhận được sự yêu thích nồng nhiệt. Âm nhạc của ông hoàng Rock & Roll là biểu tượng của sự tự do, sự nổi loạn và sự dũng cảm thể hiện bản thân.
Thông qua Rock & Roll, thanh thiếu niên Hoa Kỳ được tự do khám phá và bộc lộ bản sắc cá nhân, thể hiện những giá trị sống của riêng mình, tách biệt khỏi các thế hệ đi trước. Elvis Presley đã cổ vũ giới trẻ làm điều đó nên với họ, Elvis chính là anh hùng.
Hành trình đi đến đỉnh cao của Elvis Presley còn là tấm gương tiêu biểu cho “giấc mơ Mỹ”, một giấc mơ của sự bình đẳng, của khát vọng rằng tất cả mọi người đều có thể đạt được hạnh phúc không kể xuất thân, sắc tộc hay địa vị xã hội.
Từ một cậu bé nông dân nghèo khó, nhút nhát và bị bắt nạt đến một huyền thoại âm nhạc, Elvis Presley chính là hiện thân, là bằng chứng sống của giấc mơ đó.
Trong âm nhạc nói riêng, ảnh hưởng của Elvis Presley là không thể bàn cãi. Những lớp nghệ sĩ kế cận như Elton John, The Beatles, The Rolling Stones hay Led Zeppelin bày tỏ rằng Elvis đã truyền cảm hứng lớn cho họ, hay những nghệ sĩ trẻ hơn như Beyonce, Bruno Mars và Shawn Mendes cũng thể hiện sự ngưỡng mộ đối với Elvis.
“Trước khi có Elvis thì chẳng có gì cả” – John Lennon
Sở hữu một sự nghiệp kéo dài hơn hai thập kỷ cùng vô số những thành tích, kỷ lục vô tiền khoáng hậu, Elvis Presley đã để lại những di sản lớn cho nhân loại. Đối với khán giả yêu nhạc, thật khó để tưởng tượng nền âm nhạc và văn hóa đại chúng sẽ như thế nào nếu không có ông.
Thủy Đồng
Bài viết cùng chuyên mục
Bài viết mới nhất