Mặc dù đã ra mắt từ cách đây rất lâu và cũng là tác phẩm mở ra kỷ nguyên thống trị dòng phim hoạt hình Nhật Bản nhưng Lâu đài trên không Laputa vẫn luôn là một trong những tác phẩm kinh điển mà những tín đồ yêu thích Ghibli không thể nào bỏ qua.
Trailer chính thức của Lâu đài trên không Laputa (1986)
Lấy bối cảnh giả tưởng của trái đất từ những năm 1900, Lâu đài trên không Laputa mở ra với khung cảnh kỳ lạ nhưng cũng đầy thơ mộng. Tuy nhiên, nếu so sánh với đàn em như Vùng đất linh hồn hay Công chúa Mononoke thì tác phẩm này của Hayao Miyazaki lại có phần gai góc và u tối hơn.
Lâu đài trên không Laputa và hành trình chinh phục đỉnh cao trong suốt ba thập kỷ
Lâu đài trên không Laputa được ra mắt vào năm 1986, do chính đạo diễn tài ba Hayao Miyazaki chỉ đạo sản xuất. Đây có thể được xem là bộ phim đầu tiên được Ghibli Studio trình làng, mặc dù ý kiến này cũng gây nhiều tranh cãi vì có người cho rằng Nàng công chúa ở thung lũng gió mới là tác phẩm mở màn cho chuỗi thành công sau này của Miyazaki.
Lâu đài trên không Laputa được lấy cảm hứng từ chính cái tên của hòn đảo bay Laputa trong Gulliver Phiêu lưu kí- một trong tác phẩm tiểu thuyết kinh điển trong văn học xứ sở sương mù được viết bởi nhà văn Jonathan Swift.
Tác phẩm là câu chuyện xoay quanh cậu bé Pazu với hoài bão to lớn- một ngày nào đó cậu sẽ được khám phá bầu trời vĩ đại kia. Cậu sẽ tìm kiếm vết tích của những thành phố đã bị lãng quên, những thành trì kiên cố được che lấp bởi những đám mây.
Từ nhỏ Pazu đã được nghe đến một truyền thuyết về một toà lâu đài bay trên không trung. Chính người cha yêu quý đã gieo vào trái tim non nớt của Pazu những hình ảnh ấy, bao gồm cả vô số món kho báu hay bí mật được chôn vùi cùng bí ẩn của toà lâu đài đó.
Người cha từng trông thấy Laputa và ông đã nhanh chóng bắt kịp khoảnh khắc nó lướt sang mình nhưng không phải ai cũng tin là thật. Tuy nhiên, Pazu vẫn giữ cho riêng cậu một suy nghĩ, rằng cha cậu chưa bao giờ nói dối và toà lâu đài ấy thực sự tồn tại.
Vào một ngày tình cờ, cậu gặp được một cô gái kì lạ tên Sheeta với phiến đá xanh đeo trên cổ giúp cô rơi chầm chậm từ trên không trung. Phiến đã xanh ấy được xem là vật gia truyền của một dòng họ bí ẩn cổ xưa gọi là Laputa, được truyền lại từ đời này sang đời khác và bây giờ Sheeta là chủ nhân sở hữu nó.
Cả hai nhanh chóng trở thành mục tiêu tấn công của nhiều kẻ xấu bao gồm nhóm cướp của Dola, những kẻ săn lùng dòng tộc Laputa và thậm chí là cả chính phủ đương thời. Cả Pazu lẫn Sheeta buộc phải trốn chạy không ngừng nghỉ, đồng thời cũng là lúc ước mơ mà Pazu trông ngóng từ bấy lâu bắt đầu được mở ra.
Chăm chút từ những khung hình
Có thể nói, khi nhắc đến Ghibli Studio nói chung và Miyazaki nói riêng, người ta sẽ nghĩ ngay đến những khung hình được chỉnh chu đến vô thực. Trong khi các nhà làm phim vẫn đang sử dụng các công nghệ lên từng sản phẩm để mang đến những bộ phim hoạt hình 3D chân thực nhất thì Ghibli lại ưu tiên với nét vẽ tay hơn.
Hầu hết bộ phim do Ghibli sản xuất đều được vẽ thủ công hoàn toàn. Đặc biệt trong Lâu đài trên không Laputa, Miyazaki đã vẽ đến hơn 70 nghìn khung tranh truyền thống và áp dụng hơn 381 màu sắc cho từng phân cảnh của phim.
Máy tính và đồ hoạ chỉ can thiệp vào trong việc điều chỉnh kỹ xảo và ánh sáng cho phù hợp với phim. Tuy chỉ bằng thủ công nhưng chưa bao giờ người xem thất vọng vì những phân cảnh trongLâu đài trên không Laputa lại vô cùng sống động và chân thực như hiện lên trước mắt khán giả.
Kiến trúc Gothic của toà lâu đài hay những hình khối phức tạp của những con tàu chiến đều được khắc hoạ tỉ mỉ dưới bàn tay tài hoa của Miyazaki. Người ta không thể tin được chỉ với sức người mà Ghibli đã mang lại những khung hình chỉnh chu với màu sắc sinh động, hiệu ứng ánh sáng mượt mà, thậm chí cả trong cảnh chiến đấu khốc liệt của phim.
Cho đến bây giờ, những tín đồ của Ghibli vẫn không thể nào quên được hình ảnh đẹp mơ màng khi Lâu đài trên không Laputa dần hiện ra sau những đám mây. Những thảm cỏ xanh trải dài vô tận, những đoá hoa dại nở rộ hay những chú robot với hình thù to lớn cùng đám chim chóc trên vai.
Những khung hình đó đã góp phần tạo nên tuổi thơ của biết bao nhiêu thế hệ trẻ em trên toàn thế giới. Đồng thời, đây cũng được xem là nét đặc trưng khi nhắc đến Ghibli Studio hay Hayao Miyazaki.
Những thông điệp mang tính thời đại được lồng ghép trong một bộ phim hoạt hình
Thông qua Lâu đài trên không Laputa, Hayao Miyazaki đã tinh tế lồng ghép những thông điệp ngầm dành cho những ai đã qua lứa tuổi trẻ em. Khi khoa học và kỹ thuật dần tiến bộ, con người dần đánh mất đi bản ngã vẹn nguyên của mình và trở nên tham vọng hơn.
Lâu đài trên không Laputa chỉ là một trong số vô vàn những toà lâu đài khác buộc phải bay vào không trung để tránh sự xâm chiếm của loài người. Vật chất đã dần tha hoá bản tính vốn hướng thiện mà nhân loại luôn muốn hướng đến.
Nếu những nhân vật phản diện trong phim đại diện cho thế giới của người trưởng thành thì Pazu và Sheeta lại mang vẻ hồn nhiên, ngây thơ thuộc về những đứa trẻ con. Góc nhìn của chúng đối với Laputa lại vô cùng khác biệt, không mang chút ý nhị gì về vụ lợi hay sử dụng toà lâu đài vào mục đích riêng.
Tuy vậy, cả Sheeta lẫn Pazu không chỉ đơn thuần là những đứa trẻ tầm thường. Xuyên suốt cả bộ phim, người xem sẽ dần được nhìn thấy quá trình lớn lên của hai nhân vật chính. Nếu Pazu là biểu tượng cho lòng dũng cảm, chiến đấu hết mình vì ước mơ khám phá bầu trời thì cô bé Sheeta lại tượng trưng cho sự trưởng thành trong tâm hồn em.
Ngoài ra ở Lâu đài trên không Laputa, Miyazaki còn gửi gắm những thông điệp ý nghĩa về tình yêu thương, trái tim công lý và lòng biết ơn vô bờ bến đối với mẹ thiên nhiên. Với những bài học quý giá qua từng thước phim được đầu tư kỹ lưỡng, Laputa xứng đáng là bộ phim mà ai cũng phải một lần xem qua.
Tác phẩm đầu tay này cũng đã mở đầu cho hàng loạt thành công sau này của Ghibli Studio trong việc nuôi dưỡng thế giới trẻ thơ cho biết bao nhiêu thế hệ. Ngoài ra Lâu đài trên không Laputa đã nhanh chóng đạt được giải thưởng Anime Grand Prix do tạp chí Animage tổ chức trong năm 1986.
Chưa dừng lại ở đó, trước tác kinh điển này của Miyazaki còn được sử dụng trong những chuyến bay ở Nhật nhằm để quảng bá nền văn hoá của xứ sở hoa anh đào. Dù đã ra mắt từ cách đây rất lâu về trước nhưng Lâu đài trên không Laputa vẫn luôn sống mãi trong trái tim của biết bao nhiêu thế hệ trẻ em.
Đông Nghi
