Memento là bộ phim điện ảnh kinh dị tâm lý do Hoa Kỳ sản xuất vào xuất năm 2000, do Christopher Nolan làm đạo diễn kiêm xây dựng kịch bản, bản thân bộ phim cũng được chuyển thể từ truyện ngắn Memento Mori do em trai ông viết nên.

Một siêu phẩm nữa đã xuất hiện trong sự nghiệp của Christopher Nolan

Là một trong những đạo diễn ăn khách nhất lịch sử, bản thân Nolan cũng được vinh danh là nhà làm phim có sức ảnh hưởng bậc nhất thế giới bên cạnh nhiều tên tuổi khác. Trước đó ông là gã vô danh đến khi ra mắt bộ phim đầu tay Following và thu hút sự chú ý của công chúng trên toàn thế giới.

Như đa số các bộ phim khác của Christopher Nolan, Memento mang tính “xoắn não” và đòi hỏi tư duy logic cùng sự tập trung cao độ của người xem nhằm suy đoán những tình tiết trong phim.

Sẽ không khó hiểu khi khán giả mong chờ Memento đạt được thành công như người tiền nhiệm trước đó, nhưng bộ phim này không hề dễ xem một chút nào cả.

Thật may mắn là năng lực của vị đạo diễn này không phải hạng xoàng, vì Memento sau khi công chiếu đã mang về Christopher Nolan một lời đề cử giải Oscar cho kịch bản gốc xuất sắc nhất và đem lại doanh thu gần 40 triệu đô so với con số 9 triệu đô bỏ ra ban đầu để làm phim. 

Cốt truyện đầy khó hiểu của Memento

Trong phim, thời gian và những câu chuyện đan xen vào nhau như một câu đố lớn đang chờ người giải, điều này kích thích bản chất tò mò của loài người, vì vậy bộ phim nhận được rất nhiều sự quan tâm từ khi ra mắt khán giả dưới dạng đĩa nhựa.

Ảnh bìa phim Memento
Ảnh bìa phim Memento (2000)

Memento là hành trình 120 phút xuyên suốt công cuộc trả thù John G – Kẻ đã cưỡng bức và giết hại người vợ quá cố của Leonard (Guy Pearce thủ vai).

Sự điên loạn, rồ dại và ám ảnh của một gã trai bị chứng mất trí nhớ ngắn hạn sau khi người thương ra đi được Guy thể hiện một cách đáng sợ. Không phải thứ sợ hãi vì máu đỏ loang lổ hay xác người dưới tầng hầm mà là nỗi sợ liệu rằng anh ta có thật sự như thế, điên loạn và quên mất chính mình?

Nhân vật Leonard do Guy Pearce thủ vai
Nhân vật Leonard do Guy Pearce thủ vai (trích phim Memento)

Bộ phim được tạo nên bởi hai câu chuyện lồng ghép với nhau rất mực hoàn hảo. Một câu chuyện – một chuỗi hình ảnh không màu kể xuôi – do chính Leonard kể về Sammy Jankis, gã giả vờ mất trí để đòi tiền bảo hiểm, gã đã khiến anh ám ảnh trong suốt thời gian sau này và có khi là cả đời.

Một câu chuyện – Chuỗi hình ảnh có màu – Là những mảng flashback tua ngược về quá khứ, như cách mà Leonard hồi tưởng về người vợ thương yêu. Trong khi anh phải sống, và ghi nhớ mọi thứ bằng những mẩu giấy viết tay, những hình xăm kì dị trên cơ thể.

Memento gợi mở cho chúng ta về cách một người mất trí nhớ sinh tồn trong cuộc sống khắc nghiệt này, khi mỗi sang anh phải nhìn vào chính mình trong gương, tự hỏi mình đang ở đâu, mình đã làm gì.

Còn thứ duy nhất nhắc nhở anh chính là những hình xăm mang thông tin về John G. mà anh điều tra được, cùng với đó là những mảnh giấy, những tấm ảnh được dán khắp người. Nhưng liệu chúng có hoàn toàn là sự thật? Sẽ như thế nào nếu một ngày những chữ viết của mình lại lừa dối chính mình?

Leonard và những hình xăm lưu lại manh mối
Leonard và những hình xăm lưu lại manh mối (trích phim Memento)

Tất cả đều quy tụ trong Memento, nó như bản độc thoại mà chúng ta tự nói với chính bản ngã bên trong mình, rằng có đang lầm đường, có đang lạc lối ngay cả trong suy nghĩ bình thường nhất?

Teddy - một gã John G.
Teddy – một gã John G (trích phim Memento)

Cái hay của Christoper vốn không thuộc về phần nội dung phim như thế nào, mà là ở chỗ ông khéo léo dàn dựng các nút thắt, mở tình huống hợp lý, tạo cho bộ phim sự ly kỳ, cuốn hút đến không ngờ.

Những bài học còn ở lại sau cùng

Trải dài suốt bộ phim là sự hoang tưởng đến gần như rồ dại, với cốt truyện và những câu thoại lắt léo dẫn dắt người xem đi từ bất ngờ này sang bất ngờ khác.

Cứ như vậy, đến cuối cùng mọi thứ đều đảo ngược, những gì chúng ta suy luận lúc đầu thật ra lại sai, nhân vật chúng ta nghĩ là tốt thì hóa ra ngược lại.

Cũng trong khoảnh khắc đó chúng ta nhận ra “Ồ, đó là cuộc đời” – Thứ luôn thay đổi và bất ổn, vốn không thể đánh giá bất kì ai qua vài lần gặp mặt hay cuộc đối thoại dăm câu.

Teddy và Lenny tán gẫu như đôi bạn
Teddy và Lenny tán gẫu như đôi bạn (trích phim Memento)

Thông qua Memento để gọi Christopher là bậc thầy tâm lý cũng không ngoa, ông đã khôn ngoan dẫn dắt tâm lý người xem lần lượt qua các nút thắt, mở để nêu lên một ý nghĩa cốt lõi về tâm lý con người.

Ai cũng cần có mục đích sống kể cả việc phải đánh lừa chính bản thân mình, chúng ta thà tin tưởng mù quáng vào một thực tế không có thật còn hơn là phải chấp nhận thực tại đầy đau thương. Vì chấp nhận là đồng nghĩa với tuyệt vọng, với quá khứ, với con người cũ.

Với kết cấu phim đầy hấp dẫn, các tình tiết kịch tính cùng với lối dẫn chuyện độc đáo, Memento được đánh giá là một trong những bộ phim xuất sắc về mặt tâm lý, hình sự, cũng nhờ đó mà phim đạt được điểm số rất cao trên các trang phê bình.

“Tên anh cũng là John G. đúng không?”.

Đình Trung