Trên chuyến tàu trở về những miền hồi ức của tuổi thơ chúng ta bao giờ cũng nhớ đến nhà văn Nguyễn Nhật Ánh như người mở ra cánh cửa kỳ diệu của thế giới trẻ thơ và trong kho tàng những tác phẩm thành công nhất của ông không thể thiếu cái tên Đảo mộng mơ.

Trang bìa cuốn truyện Đảo mộng mơ
Trang bìa cuốn truyện Đảo mộng mơ

Tác phẩm là câu chuyện về kỷ niệm tuổi thơ mơ mộng của những đứa trẻ bên hòn đảo nhỏ trong trí tưởng tượng phong phú mà chúng tự vẽ ra, theo cùng với đó là những bài học về việc nâng niu tâm hồn trẻ thơ.

Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh suốt một đời vận hành chuyến tàu đi về tuổi thơ

Nguyễn Nhật Ánh sinh vào tháng Năm năm 1955. Bước sang tuổi 65, ông được coi là một trong những nhà văn thành công nhất viết sách cho tuổi thơ, tuổi mới lớn với hơn 100 tác phẩm trên mọi thể loại

Mảnh đất Quảng Nam quê hương ông đã nuôi dưỡng lên một hồn văn mộc mạc, dịu dàng, đậm chất thơ và bao giờ cũng nồng nàn tình cảm như chính cốt cách những con người nơi đây.

Và cũng chính từ cái nôi tuổi thơ dạt dào kỷ niệm ấy đã làm nên những trang văn thành công của Nguyễn Nhật Ánh bây giờ. Ông được mệnh danh là người lưu giữ tuổi thơ cho tất cả chúng ta dưới hình thức là những con chữ được trình bày thông qua những trang văn của mình.

Nguyễn Nhật Ánh gây ấn tượng với độc giả qua hàng loạt những tác phẩm như Ngày xưa có một chuyện tình, Lá nằm trong lá, Con chó nhỏ mang giỏ hoa hồng, Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh, Ngồi khóc trên cây, Cú phạt đền, Chuyện cổ tích dành cho người lớn, Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ Đi qua hoa cúc

Chân dung nhà văn Nguyễn Nhật Ánh
Chân dung nhà văn Nguyễn Nhật Ánh

Tuy những câu chuyện hầu hết đều được đặt dưới hình hài của trẻ thơ nhưng những bài học và câu chuyện ẩn sâu trong đó lại khiến chính những người lớn phải suy ngẫm. Điều đó làm nên sự khác biệt của Nguyễn Nhật Ánh khi ông luôn nói về những vấn đề lớn trong cuộc đời bằng một nụ cười nhẹ nhàng và nhiều ẩn ý.

“Tôi viết về đề tài tuổi thơ có lẽ là do cái duyên. Lúc mới cầm bút, tôi viết nhiều đề tài, nhưng rốt lại viết về tuổi thơ là hợp với tôi nhất. Có lẽ do tôi xa quê từ bé, không nguôi nhớ về thời tuổi nhỏ của mình nên hễ chạm đến đề tài này là cảm xúc tự nhiên kéo về”

Tuổi thơ và những đứa trẻ chính là linh hồn trong trang văn của Nguyễn Nhật Ánh, nó là nguồn cảm hứng giữ lửa cho những tác phẩm của Nguyễn Nhật Ánh luôn có sức hút đối với bạn đọc mọi lứa tuổi.

Đảo mộng mơ đã viết tiếp hành trình đưa người lớn về với tuổi thơ của Nguyễn Nhật Ánh

Vào những khoảnh khắc khi thực tại nhiều bộn bề và vòng quay của cuộc sống cứ thế cuốn chúng ta đi thì kỷ niệm về thời thơ ấu luôn là nơi bình yên nhất để chúng ta trở về. Và đó chính là mục đích mà tác phẩm Đảo mộng mơ muốn hướng đến.

cuốn truyện Đảo mộng mơ do NXB Trẻ phát hành
Đảo mộng mơ là chuyến tàu đưa ta về tuổi thơ

Lấy cảm hứng từ tác phẩm nổi tiếng Robinson ngoài đảo hoang, câu chuyện là chuyến phiêu lưu trong tưởng tượng của cậu bé mười tuổi tên là Tin và trí tưởng tượng phong phú của cậu đã biến đống cát trước sân nhà trở thành một hòn đảo hoang và cậu chính là chúa đảo.

Tham gia với Tin là Bảy- người bạn gần nhà của Tin và Thắm là cô bạn cùng bàn. Ba đứa trẻ cùng nhau trải qua những trải nghiệm lý thú trên chính hòn đảo mà chúng tưởng tượng ra, tất nhiên là những chuyến du ngoạn trên đảo hoang đều diễn ra sau khi ba đứa trẻ đi học về.

Trong mắt những người khác, thứ xuất hiện trước sân nhà Tin chỉ là một đống cát nhưng đối với thế giới tâm hồn của những đứa trẻ thì đây là một hòn đảo thực sự nơi chúng được vui chơi thỏa thích trong những ước mơ của mình.

 “Cái gì mà bạn tin là thế thì nó chắc chắn sẽ là như thế”

Để rồi từ đó Đảo mộng mơ là câu chuyện ngây thơ của những đứa trẻ mới học tiểu học. Chúng có trí tưởng tượng rất phong phú và làm mọi cách để bảo vệ thế giới mộng mơ mà chúng tự vẽ ra.

Đảo mộng mơ là miền đất nuôi dưỡng trí tưởng tượng của trẻ thơ bay xa

Chúng ta ngày nhỏ ai cũng mơ một lần được hóa thân vào xứ sở thần kỳ, nơi có bà tiên, ông bụt hay những thế lực siêu nhiên nào đó mà cái đích cuối cùng của họ là đem lại hạnh phúc cho con người.

Đảo mộng mơ là miền đất để trí tưởng tượng của trẻ thơ bay cao
Đảo mộng mơ là miền đất để trí tưởng tượng của trẻ thơ bay cao

Những đứa trẻ trong câu chuyện này cũng vậy, trong thế giới của chúng bao giờ cũng hiện lên với đầy đủ màu sắc rực rỡ, những chuyến phiêu lưu đầy mạo hiểm nhưng chúng bao giờ cũng hướng đến một cái kết có hậu cho câu chuyện của mình.

Xuyên suốt tác phẩm là thế giới kỳ ảo mà Tin cùng những người bạn của mình tưởng tượng ra, những câu chuyện cứ cất cánh bay cao và không bao giờ dừng lại trong suy tưởng của những đứa trẻ. Dường như đó là một thế giới khác để chúng được sống mãnh liệt với ước mơ của mình.

Những bài học nhẹ nhàng đã chạm đến tâm hồn và trái tim của trẻ thơ

Từ bãi cát đơn sơ mà cậu bé Tin đã biến nó thành hòn đảo lý thú tựa như một miền đất hứa với tất cả những đứa trẻ xung quang. Trong mắt chị Hai, mẹ Tin và cả Bảy – người bạn thân của Tin, ý nghĩ đó thật ngây ngô.

Nhưng rồi chính niềm tin ngây thơ trong sáng đó đã thuyết phục từ Bảy, đến Thắm, rồi cả cô giáo, các bạn trong lớp Tin đều tin rằng đó là một hòn đảo hoang thực sự.

Hình ảnh của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh
Nguyễn Nhật Ánh là cha đẻ của Đảo mộng mơ và muôn vàn cuốn truyện cho trẻ thơ khác

Chúng ta vẫn cứ ngỡ rằng, để công nhận một đứa trẻ thông minh, sáng dạ là khi chúng phải viết được những câu văn hay hoặc làm được nhiều bài toán khó. Thế nhưng thực chất tương lai của một đứa trẻ được vẽ nên từ chính những suy nghĩ non nớt đầu đời của chúng.

Hòn đảo đã trở thành nơi vui chơi của những người bạn của Tin và mang đến cho cậu bé rất nhiều bài học. Đó là sự dũng cảm, tự tin ở bản thân để Tin và Bảy vật nhau với thằng Phàn, là những nhận thức đầu đời giúp Tin khám phá ra việc thằng cu Mít con dì Sáu bị kẻ xấu dẫn dắt đi vào con đường nghiện ngập và giúp các chú công an bắt bọn chúng.

“Ngay cả trong giấc mơ, Bảy cũng chưa một lần nghĩ đến chuyện vật nhau với thằng Phàn. Thậm chí nó tin chắc cho đến khi nó đã già, nó đã chết đi cũng sẽ không bao giờ có chuyện đó.

Thế mà trong một chớp mắt nó đã bắt gặp mình ôm lấy cổ Phàn, mím môi mím lợi cố vật ngã thằng này để giải thoát cho bạn mình.”

Đảo mộng mơ đã chứng minh cho chúng ta thấy thế giới phong phú của trẻ thơ đôi khi lại chính là nơi để chúng trưởng thành và lớn lên từng ngày, để nuôi dưỡng trong những tâm hồn non nớt tình yêu thương và bao đức tính tốt đẹp khác.

Đảo mộng mơ cũng là khoảng lặng để thay đổi suy nghĩ của người lớn

Nhờ đâu mà hòn đảo của Tin được tồn tại? Nhờ đâu mà đến tận cuối truyện hòn đảo cũng không bị dẹp đi để xây nhà kho mà vẫn chễm chệ trở thành hòn đảo thật sự lấp đầy tuổi thơ Tin? Vì thật may là Tin có một người ba trên cả tuyệt vời.

Qua những cuộc hội thoại với ba, trí tưởng tượng của Tin nhận được sự tôn trọng và tin tưởng. Mắt cậu sáng ngời rạng rỡ và cậu cố gắng hết mình để hoàn thành vai trò chúa đảo vì một lý do lớn lao là ba đã tin mình. 

Đảo mộng mơ là cuốn sách bán chạy nhất tại Hội sách TP. Hồ Chí Minh năm 2020
Đảo mộng mơ là cuốn sách bán chạy nhất tại Hội sách TP. Hồ Chí Minh năm 2020

Và sự tin tưởng của ba đã khiến Tin trưởng thành hơn, khi biết trước một ngày hòn đảo sẽ phải quay về là một đống cát để ba xây nhà kho, cậu bé cũng không hề khóc lóc mè nheo với ba, cậu chỉ lẳng lặng tận tưởng những ngày cuối cùng trên hòn đảo Robinson và gặm nhấm nỗi buồn cứ chực ứa ra thành giọt.

Có thể thấy trước những nghĩ suy non nớt của trẻ con mà người lớn thấy đó là sự ngây thơ đôi khi là dại dột. Nhưng người lớn nào cũng đã từng trải qua thời thơ bé, họ cũng hiểu được rằng những ước mơ ấy trong con trẻ to lớn đến nhường nào.

Người lớn có nhu cầu cho cuộc sống của họ, họ tha hồ đập phá, xây dựng mà đôi khi quên rằng trẻ em cũng cần có nơi để tha hồ chạy nhảy với những ước mơ, tưởng tượng đó đáng trân trọng hơn là để bị dập tắt một cánh tàn nhẫn. 

Tác phẩm Làm bạn với bầu trời
Làm bạn với bầu trời cũng là một trong số những câu chuyện về trẻ thơ của Nguyễn Nhật Ánh

Chính sự ủng hộ mang đầy tính hiểu biết đã góp phần không nhỏ trong việc nuôi dưỡng tâm hồn mơ mộng, phóng khoáng và lành mạnh của trẻ nhỏ, đối chọi với mọi khó khăn hiểm nguy và cả nỗi thất vọng khôn cùng.

Khi chúng ta trở thành người lớn với bao lo toan bộn bề xung quanh thì những thế giới tưởng tượng trở thành thứ xa xỉ hơn nhiều. Đảo mộng mơ chính là một chuyến tàu ngắn hạn đưa ta trở về với những ước mơ non trẻ, được một lần sống lại thế giới kỳ diệu đầy mơ mộng như hòn đảo mà những đứa trẻ đã vẽ ra.

Nguyễn Quân