Chuyện con mèo và con chuột bạn thân của nó là truyện ngắn mang đậm chất Luis Sepúlveda – nhẹ nhàng, dễ thương với những tình huống đơn giản nhưng chứa đựng những ý nghĩa lớn lao về tình bạn trong cuộc sống. 

Viết cho Luis Sepúlveda và Chuyện con mèo và con chuột bạn thân của nó 

Luis Sepúlveda tên đầy đủ là Luis Sepúlveda Calfucura, sinh năm 1949 và là một nhà văn Tây Ban Nha. Vào cuối thập niên 1980, Sepúlveda chinh phục giới văn học với tiểu thuyết đầu tiên Lão già mê đọc truyện tình. 

Tác giả Luis Sepúlveda
Chân dung của tác giả Luis Sepúlveda

Sau thành công của Lão già mê đọc truyện tình, Luis Sepúlveda bắt đầu được biết đến nhiều qua vai trò người viết truyện cho thiếu nhi. Truyện của ông nhẹ nhàng, trong sáng và dễ thương, lấy điểm nhìn chủ yếu từ thế giới động vật.

Chuyện con mèo dạy hải âu bay được xem như kiệt tác của ông với việc được xuất bản 18 triệu bản trên thế giới và được dịch ra hàng chục ngôn ngữ khác nhau. “Truyện cổ tích dành cho người lớn” này cho ta một cái nhìn thật nhân văn về tình thương giữa mọi người và sự quan trọng của việc giữ lời hứa.

“Thật dễ dàng để yêu thương và chấp nhận một kẻ nào đó giống mình, nhưng để yêu thương một ai đó khác mình thực sự rất khó khăn.”

 – Chuyện con mèo dạy hải âu bay

Không chỉ gây ấn tượng với người đọc bởi Chuyện con mèo dạy hải âu bay, Luis Sepúlveda là tác giả của hàng loạt sáng tác nổi tiếng khác như Chuyện con ốc sên muốn biết vì sao nó chậm chạp, Chuyện con chó tên là Trung Thành và Chuyện con mèo và con chuột bạn thân của nó. 

Chuyện con mèo và con chuột bạn thân của nó cũng không ngoại lệ, mang chất văn rất Luis nhẹ nhàng, trong sáng và ngọt ngào như miếng bánh thơm lừng. Chỉ vỏn vẹn trong 74 trang sách nhưng câu chuyện là kết tinh những gì đẹp đẽ nhất của tình bạn giữa Mix, Max và Mex.

“Cuốn sách đẹp đẽ này sẽ khiến lũ trẻ và cả người lớn nữa tan chảy. Đúng là một món khoái khẩu!”

– La Crotx

Đây là câu chuyện với những tình tiết đơn giản mà nhẹ nhàng, tạo cho người đọc cảm giác thân thuộc, gần gũi và hiểu thêm về sự cao quý của tình bạn trong cuộc sống. 

Giữa Mix và Max là sự yêu thương và tôn trọng nhau

Câu chuyện về Mix và Max mở đầu bằng một câu khẳng định đầy chắc chắn của tác giả.

“Tôi có thể nói Mix là con mèo của Max nhưng tôi cũng có thể tuyên bố Max là con người của Mix.”                                                   

                                           – Chuyện con mèo và con chuột bạn thân của nó

Mix và Max gặp nhau thuở nhỏ, khi ấy, Max chỉ là đứa trẻ nghịch ngợm và Mix cũng là một chú mèo nhỏ xíu có “khuôn mặt nhìn nghiêng kiểu Hi Lạp”.

Trong một lần, Mix trốn ra ngoài chơi và leo lên tít trên cành cao nhất của một cây dẻ nhưng việc xuống lại chẳng dễ dàng như lúc trèo lên, chú mèo nhỏ phải bấm chặt móng vuốt vào cành cây, cất tiếng meo meo inh ỏi để cầu cứu.

Max không ngần ngại trèo lên để mang Mix xuống nhưng cũng gặp tình trạng tương tự. Sự kiện ấy đã làm kinh động tất cả mọi người, phải nhờ đến sự giúp đỡ của đội cứu hộ và xe cứu hoả để đưa một người một mèo xuống.

Ảnh minh họa sách Chuyện con mèo và con chuột bạn thân của nó
Ảnh minh hoạ cho tình bạn đẹp giữa Mix và Max

Mix và Max lớn lên, theo thời gian, tình bạn của họ cũng lớn dần. Những ngày đi học, Max không quên đổ đầy chén của Mix món pate nó yêu thích, cậu cũng tôn trọng bản tính tự do của loài mèo, tôn trọng những chuyến phiêu lưu của Mix.

Ngược lại, Mix cũng luôn canh chừng tủ bếp của Max, không để bất cứ con chuột nào bén mảng đến. Nó cũng luôn ngoan ngoãn mỗi lần Mix học bài, không đòi hỏi, mè nheo hay giận dỗi.

Khi Max trở thành một chàng trai mạnh mẽ, cao lớn thì Mix dần già đi và trở thành một chú mèo mù, Max đã tự nguyện không xê dịch, cũng không cho bất kì vị khách nào thay đổi vị trí vật dụng trong nhà, để Mix có thể dễ dàng di chuyển.

Cậu vẫn luôn yêu thương và sẵn sàng làm mọi việc vì Mix, dù giờ đây Mix chỉ là một con mèo già mù lòa. 

Giữa Mix và Mex là sự giúp đỡ và luôn san sẻ cho nhau

Trong những sáng tác của Sepúlveda, mọi thứ đều có thể đi ngược lại với quy luật tự nhiên. Mèo và chuột vốn là những sinh vật “không đội trời chung” nhưng dưới cách dẫn dắt tự nhiên, linh hoạt của ông, tình bạn của Mix và Mex, một chú chuột Mexico, chính là minh chứng hùng hồn nhất cho điều đó.

Mex vốn không có tên, nó chỉ là một con chuột Mexico láu cá trong trên tủ sách nhà Max, món ăn khoái khẩu mỗi ngày của nó là những hạt ngũ cốc vụn rơi trên sàn. Mix dù đôi mắt mù lòa nhưng thính giác và khứu giác siêu phàm đã tóm được Mex vào một ngày đẹp trời.

Sự tinh ranh của Mex hòng thoát thân không thể qua được cái đầu khôn ngoan và già đời của con mèo “có góc nghiêng kiểu Hy Lạp”.

Cuộc trao đổi diễn ra nhanh gọn với sự thỏa thuận có lợi cho đôi bên rằng Mex sẽ ngồi bên cửa sổ, mô tả cho Mix tất cả những cảnh vật nó nhìn thấy bên ngoài. Đổi lại, Mix sẽ cho phép chú chuột ăn món ngũ cốc yêu thích.

Chúng đã trở thành bạn bè của nhau như thế, Mex chính là cái tên mà Mix đã đặt cho người bạn của mình.

Mix và Mex trong Chuyện con mèo và con chuột bạn thân của nó
Ảnh minh họa cho tình bạn đẹp của Mix và Mex trong Chuyện con mèo và con chuột bạn thân của nó 

Người và mèo yêu thương nhau, trở thành bạn của nhau vốn là điều dễ hiểu nhưng mèo và chuột lại có thể kết bạn và sống chung với nhau mỗi ngày, đó là một mối quan hệ rất “ngược đời”.

Song mọi thứ khi bắt đầu đều có lí do của nó, Mix là một con mèo mù nhưng trong nó vẫn tồn tại bản năng của loài mèo, đó là được phiêu lưu và khám phá.

Ấy mà nó phải sống một mình trong ngôi nhà mỗi khi Mix đi làm ăn xa, cô đơn, buồn bã, dần “chấm dứt vĩnh viễn lối sống tự do đáng quí của loài mèo”.

Mex xuất hiện như thổi hồn vào cuộc sống của Mix. Nó trở thành đôi mắt của Mix, nó khơi dậy bản năng được khám phá và phiêu lưu của Mix, nó làm căn nhà nhỏ vốn tĩnh lặng trở nên sống động và vui vẻ hơn bao giờ hết.  

Chú chuột Mexico ấy đã động viên người bạn mèo khi Mix, vì đã quen với căn bệnh mù lòa, trở nên sợ hãi bóng tối, sợ những điều không chắc chắn và mất niềm tin vào bản thân mình.

Nhờ những lời cổ vũ chân thành ấy, Mix đã hoàn thành cú nhảy ngắn đầu tiên. Không xuất sắc như khi còn cường tráng nhưng cú nhảy đã khiến cho Mix thấy mình mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Mix trở về là một chú mèo đầy ngang tàn và ngạo nghễ.

Chính Mex đã xóa bỏ tất cả sợ hãi và nghi ngờ, giúp Mix tìm lại được chính mình.

“Phải đúng thế đấy, sẽ thành chuyện kinh khủng lắm, nhưng cậu rất khoẻ, Mix ạ, mà tớ thì lại nhìn rất rõ, tớ có hai con mắt rất tinh tường, cực kỳ tinh tường, mắt lửa ngươi vàng luôn ấy. Tớ có thể nhìn thấy những gì cậu không nhìn thấy…”

– Chuyện con mèo và con chuột bạn thân của nó

Mex là đôi mắt của Mix nhưng nó cũng nhờ Mix mà hoàn thành được ước mơ “trở thành một chú chuột biết bay” của mình. Mix là đôi cánh của Mex, đưa chú chuột nhỏ bay qua nóc những căn nhà cao nhất thành phố.

Tình bạn tử tế và đầy nhân văn trong Chuyện con mèo và con chuột bạn thân của nó

Tình bạn giữa Mix, Mex và Max vốn là điều không thể nay lại trở thành có thể dưới ngòi bút của Sepúlvada. Trong cuộc sống, tình bạn vốn là một điều cao cả và lớn lao, đã là bạn bè thì luôn cảm thông, yêu thương và san sẻ cho nhau, kể cả khi đau khổ hay hạnh phúc. 

“Bạn bè thì phải chăm lo cho hạnh phúc của nhau.”
“Những người bạn thật sự thì luôn để tâm tới nhau.”
“Bạn bè thật sự cũng chia sẻ với nhau cả những điều nhỏ nhặt giúp cuộc sống vui tươi.”
“Bạn bè thật sự là cùng chia sẻ ước mơ và hy vọng.”

     – Chuyện con mèo và con chuột bạn thân của nó

Chuyện con mèo và con chuột bạn thân của nó đã được Luis Sepúlvada gửi gắm vào đó những bài học bổ ích.

Cốt truyện nhẹ nhàng, đơn giản nhưng gấp lại cuốn sách, mỗi người sẽ học được cách yêu thương nhiều hơn, mở lòng nhiều hơn với mọi sinh vật xung quanh mình, bất chấp mọi sự khác biệt cố hữu, giống như cách Max, Mix và Mex đã bỏ qua những khác biệt của nhau, để sống hạnh phúc mãi mãi. 

Tuyết Nga