Tôi nói gì khi nói về chạy bộ được xuất bản năm 2007, là cuốn hồi ký chia sẻ về quá trình chạy bộ và viết văn, do Haruki Murakami chắp bút. Cuốn sách đem lại động lực và nguồn cảm hứng bất tận cho con người trên hành trình cuộc đời.

Haruki Murakami và Tôi nói gì khi nói về chạy bộ

Haruki Murakami là một tiểu thuyết gia, dịch giả văn học có tầm ảnh hưởng của xứ sở mặt trời mọc. Tên tuổi của ông gắn liền với những trang văn siêu thực và cách diễn tả khoáng đạt, uyển chuyển, đậm chất riêng. 

Dành hơn một phần tư thế kỷ cho sự nghiệp viết lách, tác giả đã gặt hái nhiều thành tựu văn chương cao quý, điển hình là Giải thưởng Yomiuri cho tiểu thuyết Biên niên ký chim vặn dây cót hay giải thưởng Franz Kafka cho tác phẩm Kafka bên bờ biển.

Chân dung nhà văn Haruki Murakami
Chân dung nhà văn Haruki Murakami

Rừng Na Uy là tác phẩm đem lại sự đột phá mạnh mẽ, giúp Haruki Murakami được thừa nhận tại Nhật Bản. Cuốn sách viết về quá khứ đầy mất mát của nhân vật chính Watanabe Toru. Sau khi phát hành, nó được bán ra với hàng triệu bản và đưa tên tuổi của ông vụt sáng khắp thế giới.

Nhà văn sinh năm 1949 trong một gia đình công nhân viên chức tại Nhật Bản. Từ nhỏ, Haruki Murakami đã chịu ảnh hưởng của văn hóa phương Tây, đặc biệt là trong lĩnh vực văn học và âm nhạc. Điều này đã tạo nên khác biệt rõ rệt với các tác phẩm văn học Nhật Bản đương thời, đều chú trọng vào vẻ đẹp của ngôn từ. 

Những tác phẩm nổi tiếng của Haruki Murakami
Những tác phẩm nổi tiếng của Haruki Murakami

Cách diễn đạt của Haruki Murakami vừa hài hước, khéo léo vừa thâm thúy, sâu sắc. Bên cạnh đó, tác giả phản ánh sự ham muốn, nỗi cô đơn, khao khát tình yêu một cách đầy ám ảnh. Sáng tác của ông là trường khúc về những tâm hồn mất mát, lang thang tìm kiếm hạnh phúc giản đơn giữa cuộc đời. 

“Những tâm hồn mất mát, lang thang đây đó để tìm hạnh phúc nhỏ nhoi.”

– Shame North

Nhà văn từng mở một quán bar chơi nhạc jazz có tên là Peter Cat tại thành phố Kokubunji khi đang học về nghệ thuật sân khấu tại Đại học Waseda. Trong thời gian này, ông nảy ra ý tưởng viết Lắng nghe gió hát khi đang xem một trận đấu bóng chày.

Cuốn sách đầu tay viết về tình yêu và mất mát đã đánh dấu bước thành công đầu tiên của nhà văn. Sau đó, ông quyết định bán quán bar nhằm dành hết tâm sức vào việc viết lách. 

Ảnh bìa cuốn sách Tôi nói gì khi nói về chạy bộ
Ảnh bìa cuốn sách Tôi nói gì khi nói về chạy bộ

Đây là thời điểm tác giả nhận ra những thay đổi tiêu cực về sức khỏe của mình vì cách sinh hoạt không hợp lý khi làm việc tại quầy bar. Bên cạnh đó ông cũng hiểu rằng, việc ngồi hàng giờ trước máy tính ảnh hưởng xấu đến thể chất.

Kể từ thời điểm này, chạy bộ trở thành nguyên tắc nhà văn tự đặt ra để trở thành cây bút chuyên nghiệp. Mỗi ngày ông tập chạy đều đặn mười cây số nhằm giải phóng suy nghĩ của bản thân và trở nên sáng suốt, minh mẫn hơn. 

Tôi nói gì khi nói về chạy bộ chứa đựng nhiều hồi ức của Haruki Murakami với việc chạy và viết
Tôi nói gì khi nói về chạy bộ chứa đựng nhiều hồi ức của Haruki Murakami với việc chạy và viết

Tôi nói gì khi nói về chạy bộ là cuốn sách chứa đựng nhiều hồi ức của Haruki Murakami với việc chạy và viết, được chắp bút từ khi chuẩn bị cho Cuộc thi Marathon Thành phố New York vào năm 2005. Tác phẩm không chỉ hé lộ về cuộc đời của nhà văn mà còn là nguồn cảm hứng lớn lao cho độc giả.

Không chỉ là một cuốn sách viết về chạy bộ

Bên cạnh việc chuyên tâm vào viết lách, các nhà văn còn có niềm đam mê của riêng mình. Nếu Robert Hughes thích câu cá hay John Updike say sưa với đánh gôn thì Haruki Murakami xem chạy bộ là nguồn sống không thể tách rời.

Nhà văn bắt đầu chạy bộ nghiêm túc vào năm 33 tuổi. Ông đều đặn chạy mỗi ngày và đã tham gia hơn hai mươi cuộc thi marathon. Năm 1996, ông hoàn thành cự ly chạy việt dã dài 62 dặm. Bên cạnh đó, nhà văn còn phát triển niềm yêu thích với ba môn thể thao phối hợp. 

Cuốn sách là nhật ký tập luyện, du lịch và hồi tưởng về quá trình viết văn của Haruki Murakami
Cuốn sách là nhật ký tập luyện, du lịch và hồi tưởng về quá trình viết văn của Haruki Murakami

Thông qua Tôi nói gì khi nói về chạy bộ, Haruki Murakami chia sẻ về nhật ký tập luyện, du lịch và hồi tưởng về quá trình viết văn của mình. Cuốn sách chứa đựng những ký ức sống động, chân thực và dễ dàng chạm đến trái tim độc giả. 

“Một cuốn hồi ký chân thực, chứa đầy những chi tiết vụn vặt nhẹ nhàng, truyền tải thực sự nhịp điệu của cuộc sống và công việc hàng ngày của Murakami… Murakami thực sự cống hiến toàn bộ bản thân mình.”

– Jesse Jarnow, Tạp chí Paste

Xuyên suốt tác phẩm, nhà văn đưa người đọc đồng hành trong hồi ức về cuộc đời mình. Từ chủ của một quán rượu nhỏ đến quyết định trở thành người viết lách toàn thời gian, đây chính là bước ngoặt lớn. Thông qua chạy bộ, sự sáng tạo tuôn trào tự nhiên trên ngọn bút của Haruki Murakami.

 “Phần lớn những gì tôi biết về viết truyện là do học được từ chạy bộ mỗi ngày.”

– Tôi nói gì khi nói về chạy bộ

Cùng với đó, qua mỗi trang văn, người đọc sẽ được tận hưởng cảm giác trong lành khi sải bước trên những địa điểm tuyệt đẹp và bình yên tại Boston, New York, ven dòng sông Charles hay cung đường khởi thủy Athens.

Lần đầu tiên nhà văn chia sẻ chi tiết về cuộc đời mình thông qua Tôi nói gì khi nói về chạy bộ
Lần đầu tiên nhà văn chia sẻ chi tiết về cuộc đời mình thông qua Tôi nói gì khi nói về chạy bộ

Nhờ chạy bộ, Haruki Murakami đánh thức quan sát tinh tế của mình, từ chuyển động của dòng sông, cơn gió, đám mây, cơn mưa rào hay vài người chạy bộ khác trên đường. Chúng sẽ trở thành chất liệu để tác giả biến hóa nên những trang tiểu thuyết tuyệt vời.

“khi trời lạnh, tôi ngồi vào bàn, viết đủ thứ… Tôi chạy chừng một giờ mỗi ngày, sáu ngày một tuần. Tôi chạy trong tiếng nhạc Lovin Spoonful phát ra từ chiếc Walkman cũ bên đường bờ biển Hawaii.”

– Tôi nói gì khi nói về chạy bộ

Đối với ông, chạy bộ có rất nhiều ưu điểm, chỉ cần đôi giày và con đường tốt. Đây là môn thể thao đại chúng dành cho tất cả mọi người nên ai cũng có thể bắt đầu. Viết lách và chạy bộ đã trở thành đôi tay của nhà văn, chúng song hành và không thể tách biệt.

Bìa tiếng Anh của cuốn sách Tôi nói gì khi nói về chạy bộ
Bìa tiếng Anh của cuốn sách Tôi nói gì khi nói về chạy bộ

Những hồi tưởng, đánh giá của tác giả về việc chạy và viết không chỉ đơn thuần là áng văn tự sự của một đời người mà ẩn chứa nhiều triết lý sâu sắc nhưng đơn giản, dễ hiểu. 

“Nếu tôi lấy bận bịu làm cái cớ để không chạy, tôi sẽ không bao giờ chạy lại được nữa. Tôi chỉ có một ít lý do để tiếp tục chạy, và vô số lý do để bỏ. Tất cả những gì tôi có thể làm là giữ cho một ít lý do đó được đánh bóng đẹp đẽ.”

– Tôi nói gì khi nói về chạy bộ

Có lẽ bởi vậy, cuốn sách không bó hẹp độc giả nhất định phải là người thích chạy bộ hay đã chạy chuyên nghiệp. Mọi người đều có thể đọc và suy ngẫm, tạo nên tình yêu với cuộc sống, thiên nhiên và là nguồn động lực thúc đẩy con người tiến về phía trước.

Tôi nói gì khi nói về chạy bộ và nguồn cảm hứng bất tận

Là cuốn hồi ký mới mẻ khác hẳn những tựa sách đình đám và quen thuộc với độc giả yêu thích Haruki Murakami như Rừng Na Uy, Tazaki Tsukuru không màu và những năm tháng hành hương hay Phía Nam biên giới, phía Tây mặt trời, tác phẩm chứa đựng sức mạnh ngôn từ của niềm cảm hứng dồi dào, bất tận.

“Trước đây chưa từng có cuốn sách nào giống như cuốn hồi ký về chạy và viết này. Theo cách khép kín của nó, nó không khác gì một nguồn cảm hứng.”

– Goodreads

Càng đắm chìm vào trang sách của Haruki Murakami ta càng khám phá ra nhiều bất ngờ, đằng sau sự chuyên tâm luyện tập là triết lý của một nhà văn Nhật Bản hiện đại, được gói gọn trong hai từ, đó là đơn giản và bền bỉ.

Tôi nói gì khi nói về chạy bộ phiên bản tiếng Anh
Tôi nói gì khi nói về chạy bộ phiên bản tiếng Anh

Không chỉ chạy bộ, dường như mọi điều trong cuộc sống đều cần đến sự kiên trì. Tác giả cho rằng, tự bao biện cho sự lười biếng sẽ phá hủy mọi nỗ lực mà ta gầy công xây dựng trước đây.

“Nếu tôi lấy bận bịu làm cái cớ để không chạy, tôi sẽ không bao giờ chạy lại được nữa. Tôi chỉ có một ít lý do để tiếp tục chạy, và vô số lý do để bỏ. Tất cả những gì tôi có thể làm là giữ cho một ít lý do đó được đánh bóng đẹp đẽ.”

– Tôi nói gì khi nói về chạy bộ

Bên cạnh đó, con người muốn thành công phải trải qua rất nhiều đau khổ, cả về thể xác lẫn tinh thần. Giống như người chạy, nếu đang trên đường lại bắt đầu nghĩ rằng, bản thân đau đớn và không chịu đựng nổi thì họ sẽ thất bại và ngược lại. Thắng hay thua không phải là do người khác mà là bởi bản thân mình.

Haruki Murakami còn đưa ra chiến thuật duy trì công việc mà không gây ra sự mệt mỏi hay nhàm chán. Đó là để niềm hồ hởi vào cuối mỗi lần chạy kéo dài qua ngày hôm sau.

“Tôi dừng lại mỗi ngày đúng vào lúc tôi cảm thấy mình có thể viết nữa. Cứ làm vậy, công việc ngày hôm sau sẽ trôi chảy đến lạ lùng. Tôi cho là Ernest Hemingway cũng đã làm gần giống như thế. Để đi tiếp, ta phải duy trì nhịp điệu.”

– Tôi nói gì khi nói về chạy bộ

Cuộc sống vốn dĩ không công bằng vì thế tác giả hy vọng rằng, ngay cả trong tình huống bất công, mỗi người đều có thể tự tìm thấy kiểu công bằng của riêng mình, mặc dù có khó khăn và tốn nhiều thời gian đến mức nào đi chăng nữa.

Tôi nói gì về chạy bộ tiếp thêm niềm tin và hy vọng
Tôi nói gì về chạy bộ tiếp thêm niềm tin và hy vọng

Muốn chạm tới thành công và chiến thắng bản thân, cuốn sách mách bảo hãy dốc hết sức lực và không ngừng rèn luyện. Giống như việc chạy bộ, tích góp từng chút mỗi ngày thì đến một lúc nào đó ta sẽ nâng cao giá trị của chính mình.

“Tôi dốc hết sức mình, chịu đựng cái cần chịu đựng và tôi có thể, theo cách riêng của mình, mãn nguyện. Từ thất bại và niềm vui, tôi luôn cố gắng bước ra sau khi đã hiểu thấu một bài học cụ thể.”

– Tôi nói gì khi nói về chạy bộ

Toàn bộ cuốn sách không chỉ đơn thuần là niềm cảm hứng cho độc giả về chạy bộ hay viết lách. Đây là cách nhà văn dùng ngôn từ và trải nghiệm của bản thân để thắp lên niềm tin và hy vọng cho mọi người. Trên hành trình cuộc sống dẫu có gặp khó khăn thì kiên trì sẽ là chiếc chìa khóa giúp chữa lành.

Tôi nói gì khi nói về chạy bộ và sự kiên trì của nhà văn về viết lách và đọc sách
Tôi nói gì khi nói về chạy bộ và sự kiên trì của nhà văn về viết lách và đọc sách

Tôi nói gì khi nói về chạy bộ lan tỏa lối sống tích cực, lành mạnh. Tác phẩm thúc đẩy những ai chưa quan tâm đến sức khỏe hãy thử mang giày vào và bắt đầu chạy, bên cạnh đó là tìm ra triết lý sống của riêng mình.

Đánh giá của độc giả và giới chuyên môn về Tôi nói gì khi nói về chạy bộ

Cuốn sách chỉ vỏn vẹn hơn 200 trang, mỏng hơn bất cứ cuốn sách nào của Haruki Murakami. Tuy nhiên, nó đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng độc giả bởi lối kể mộc mạc, dễ hiểu và đơn giản đến bất ngờ. 

Tác phẩm là một dàn xếp thuyết phục về sức mạnh của việc chạy bộ và cái nhìn sâu sắc, hấp dẫn về cuộc đời của nhà văn. Chloë Schama, phóng viên của tạp chí New York Sun từng nhận xét quyển sách là một lời giải thích duyên dáng được truyền tải với khả năng đặc trưng của ông là tạo ra những mối liên hệ bất ngờ. 

Tôi nói gì khi nói về chạy bộ là một lời giải thích duyên dáng về những nỗi ám ảnh đan xen của ông Murakami, được truyền tải với khả năng đặc trưng của ông là tạo ra những mối liên hệ bất ngờ. Chạy có thể là vấn đề đặt một chân trước chân kia trên mặt đất, nhưng thường xảy ra với trường hợp của ông Murakami, các vật thể trên cạn có xu hướng bay.”

– Chloë Schama, Tạp chí New York Sun

Bằng cách chuyển tải hài hước và tỉnh táo, vui tươi và triết lý, đây là một cuốn sách đáng mua để rút ra nhiều bài học cho riêng mình.

“Hài hước, quyến rũ và triết học … một cuốn hồi ký xuất sắc.”

– Tạp chí GQ

Đối với John Freeman, phóng viên của báo Star-Ledger thì Tôi nói gì khi nói về chạy bộ cung cấp một bức chân dung hấp dẫn về tâm trí của Haruki Murakami khi làm việc và cách ông vận hành con chữ trên trang văn. Đây là cuốn sách nhỏ nhưng quyến rũ và tinh tế.

Tôi nói gì khi nói về chạy bộ nhận được phản hồi tích cực từ độc giả và giới chuyên môn
Tôi nói gì khi nói về chạy bộ nhận được phản hồi tích cực từ độc giả và giới chuyên môn

Reynard Seifert, cây bút của Tạp chí Austin Fit cho rằng, cuốn sách được dệt nên bằng những đoạn văn xuôi tuyệt vời, dễ tiếp cận và được đánh dấu bằng sự hài hước, thú vị. Với khối hiểu biết đáng kinh ngạc và mối liên hệ hấp dẫn, đây chính là điều khiến ông trở nên đặc biệt.

“Theo một cách cực kỳ cá nhân, thẳng thắn và cảm động, cuốn sách khiến người ta muốn đọc và chạy cùng một lúc.”

– Reynard Seifert, Tạp chí Austin Fit

Ngoài những đánh giá tích cực từ giới chuyên môn, độc giả cũng đón nhận cuốn sách một cách nồng nhiệt. Mọi người tin rằng, tác phẩm đã phần nào tác động vào cuộc sống thường ngày và giúp thế giới quan của họ thay đổi.

“Động lực viết lách của tôi không ngừng tăng lên và tôi đã tìm thấy rất nhiều niềm vui trong việc sưu tầm sách về cách các nhà văn bắt đầu viết.”

– Độc giả Ariel, Goodreads

Với độc giả Elyse Waters, mỗi trang văn của Haruki Murakami là một cách thức hoạt động của giọng nói nội tâm với những suy nghĩ ngẫu nhiên, giống như những đám mây trên bầu trời đến và đi, là hương vị dịu dàng của thiên đường.

“Nghe Murakami nói về cách thức hoạt động của giọng nói bên trong của chúng ta với những suy nghĩ ngẫu nhiên – giống như những đám mây trên bầu trời đến và đi – là một chút hương vị của thiên đường đối với tôi.”

– Độc giả Elyse Waters, Goodreads

Có thể thấy, Tôi nói gì về chạy bộ là một tác phẩm sắc sảo, lôi cuốn qua góc nhìn về quá trình sáng tạo của một nhà văn lớn. Tác phẩm một lần nữa khẳng định tên tuổi của Haruki Murakami trên diễn đàn văn học Nhật Bản cũng như trên toàn thế giới.

Phan Quyên